ANKARA/İSTANBUL (AA) – Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Ukrayna'da kalıcı ateşkesin sağlanabilmesi için üçüncü ülkelerin de destek vermesi gerektiğini belirterek, "Eninde sonunda bu savaş diplomasi masasında bitecek. Bir an önce tarafları diplomasi masasına döndürmek için Türkiye olarak biz elimizden gelen gayreti göstermeye devam edeceğiz." dedi.
Çavuşoğlu, Gürcistan Dışişleri Bakanı Ilia Darchiashvili ile görüşmesinin ardından bakanlığın İstanbul temsilciliğinde düzenlenen ortak basın toplantısında konuştu.
Geçen yıl Gürcistan ile Türkiye arasındaki diplomatik ilişkilerin tesisinin 100. yılı, bu yıl ise diplomatik ilişkilerin yeniden tesisinin 30. yılını kutladıklarını kaydeden Çavuşoğlu, Darchiashvili ile yaptıkları görüşmede ortak gündemi ele aldıklarını, iki ülke arasındaki komşuluk ve stratejik ilişkileri nasıl genleştirilebileceklerini değerlendiklerini dile getirdi.
Türkiye ile Gürcistan arasındaki komşuluk ve stratejik ilişkilerin örnek düzeyde olduğunu söyleyen Çavuşoğlu, iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilere önem verdiklerinin altını çizdi.
İkili ticarete de değinen Çavuşoğlu, "Gürcistan'ın 14 yıl en büyük ticari ortağıyız. Geçen yıl ikili ticaret hacmimiz 2 milyar doları geçti. Bu yılın ilk altı ayındaki rakamlara baktığımız zaman bu sene sonunda 3 milyara doğru yaklaşacağız. Liderlerimiz daha önce 3 milyar dolar hedefi belirlemişti. Bu hedefi önümüzdeki günlerde güncellememiz gerektiğini biliyoruz." dedi.
Söz konusu hedeflere ulaşabilmek için Türkiye ile Gürcistan arasında Serbest Ticaret Anlaşması (STA) bulunduğuna işaret eden Çavuşoğlu, "Bu serbest ticaret anlaşmasının kapsamını genişletmemiz gerekiyor. Her iki taraf da buna dahil olabilecek ürünleri paylaştılar. Önümüzdeki süreçte Karma Ekonomi Komisyonu Toplantısı dahil arkadaşlarımız bu müzakereleri devam ettirecekler. En kısa zamanda bunun kapsamını genişletmeyi istiyoruz." diye konuştu.
Çavuşoğlu, Türkiye'nin her ülkeyle her zaman "kazan kazan" anlayışıyla ilişkilerini geliştirmek istediğini hatırlatarak iki ülke arasındaki ticaret hacminin giderek arttığını ancak Türkiye lehine bir açık olduğunu ve ticaretin daha da dengeli olabilmesi için Gürcistan'dan ithal edilebilecek ürünlerin listesi üzerinde çalıştıklarını söyledi.
Gürcistan'da ciddi miktarda Türk yatırımı bulunduğunu ve Darchiashvili ile görüşmesinde Türk firmaların durumunu da ele aldıklarını dile getiren Çavuşoğlu, Ukrayna'daki savaş nedeniyle Rusya ve diğer ülkelere Türk ürünlerini taşıyan tırların Gürcistan topraklarını daha fazla kullanmaya başladığını kaydetti.
– "Gürcistan ve Azerbaycan ile çevremizin çehresini değiştiren çok önemli projeleri hayata geçirdik"
Nakliye tırlarının Gürcistan'da bazı gecikmelerle karşı karşıya kaldıklarını ancak konunun çözümü için Tiflis yönetiminin elinden gelen desteği verdiğini aktaran Çavuşoğlu, bu gecikmenin nasıl çözüme kavuşturulabileceğini mevkidaşıyla ele aldıklarını aktardı.
Gürcistan ile enerji alanı başta olmak üzere diğer alanlardaki iş birliğine de önem verdiklerini belirten Çavuşoğlu, "Gürcistan ve Azerbaycan ile çevremizin çehresini değiştiren çok önemli projeleri hayata geçirdik. Bakü-Tiflis-Kars, Bakü-Tiflis-Ceyhan ve Güney Gaz Koridoru bu anlayışla hayata geçirildi." şeklinde konuştu.
Bölgedeki ulaştırma bağlantıları için önemli konumda olan Bakü-Tiflis-Kars demir yolundan daha etkin şekilde faydalanmak istediklerini ifade eden Çavuşoğlu, Türkiye-Azerbaycan-Gürcistan üçlü toplantısı için ev sahipliği sırasının Azerbaycan'da olduğunu ve bu toplantıyı da gerçekleştirmek istediklerini dile getirdi.
Azerbaycan'da, Türkiye-Azerbaycan-Kazakistan dışişleri ve ulaşturma bakanları toplantısını geçen haftalarda gerçekleştirdiklerini, 2 Ağustos'ta Taşkent'te Türkiye-Azerbaycan-Özbekistan dışişleri, ulaştırma ve enerji bakanları toplantısının yapılacağını kaydeden Çavuşoğlu, şöyle devam etti:
"Bu toplantıların amacı şudur; son zamanlarda özellikle Ukrayna savaşından dolayı Asya ve Orta Asya bölgesindeki ürünlerin Rusya üzerinden Avrupa piyasalarına ulaştırılması zor ve imkansız görünüyor. Dolayısıyla orta koridor ve Azerbaycan, Gürcistan ve Türkiye'nin konumunun önemi artıyor. Önümüzdeki süreçte bu tür toplantılara biz Gürcistan'ı da dahil etmek istiyoruz. Lojistik, enerji konusunda birlikte çalışmamız lazım. Bu bölgemizin ekonomik kalkınması, istikrarı bakımından da önemli, uluslararası piyasalar bakımından da önemli, bölgemizi enerji üssü yapma bakımından da son derece kritik."
İki ülke arasındaki yüksek düzeyli stratejik iş birliği konseyinin üçüncü toplantısını yapmak istediklerini, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın da Gürcistan'ı ziyaret etmeyi planladığını ifade eden Çavuşoğlu, Erdoğan'ın ziyaret tarihinin belirlenmesinin ardından hem bu ziyaret hem de yüksek düzeyli stratejik birliği konseyi toplantısının hazırlıkları için kendisinin de Tiflis'e gideceğini kaydetti.
– "Ortak hedefimiz, Güney Kafkasya'da kalıcı bir barış ve istikrarın tesisi"
Gürcü mevkidaşıyla iki ülkeyi ilgilendiren güvenlik konularını da ele aldıklarını aktaran Çavuşoğlu, FETÖ konusunda Gürcistan'dan beklentilerini muhatabıyla paylaştığını söyledi.
Çavuşoğlu, "Gürcistan'ın egemenliğine ve toprak bütünlüğüne en güçlü destek veren ülkelerin başında Türkiye geliyor. Abhazya ve Güney Osetya ihtilaflarının Gürcistan'ın toprak bütünlüğü içinde barışçıl yöntemlerle çözülmesini arzu ediyoruz." şeklinde konuştu.
Bakan Çavuşoğlu, Gürcistan'ın Avrupa-Atlantik entegrasyonunu da güçlü şekilde desteklediklerinin altını çizdi.
Mevkidaşıyla bölgesel konular, konsolosluk konuları, Ukrayna'daki durum ve Karabağ gibi meseleleri de ele aldıklarını dile getiren Çavuşoğlu, Gürcistan'ın Azerbaycan ve Ermenistan dışişleri bakanlarını Tiflis'te bir araya getirmesi nedeniyle mevkidaşını tebrik etti.
Çavuşoğlu, Kafkasya'da 3+2 formatında devam eden çabaların mevcut olduğunu belirterek, "Ortak hedefimiz, Güney Kafkasya'da kalıcı barış ve istikrarın tesis edilmesi." ifadesini kullandı.
"Dost, komşu ve stratejik ortağımız Gürcistan'la ikili ilişkilerimizi ve uluslararası alanda bölgesel konularda iş birliğimizi derinleştirerek devam ettirme kararlılığımız var." diyen Çavuşoğlu, bu doğrultuda Gürcistan hükümetiyle çalışmaya devam edeceklerini vurguladı.
– "Başarılı bir şekilde uygulanırsa, iki taraf için de çok ciddi güven artırıcı önlem olur"
Türkiye'nin çabalarıyla İstanbul'da imzalanan Tahıl Sevkiyatı Anlaşması'nın ardından bir sonraki aşamada dışişleri bakanları düzeyinde bir girişim olup olmayacağı yönündeki soruya yanıt veren Çavuşoğlu, Türkiye'nin Ukrayna'daki savaş başlamadan önce ve başladıktan sonra savaşı sona erdirebilmek için yoğun çaba sarf ettiğini hatırlattı.
Tahıl Sevkiyatı Anlaşması'na giden süreci anlatan Çavuşoğlu, Türkiye'nin ilgili birçok kurumuyla verdiği çabalar ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın liderlerle görüşmeleri sayesinde yalnızca Ukrayna tahılının değil, Rus tahıl ve gübresinin ihracatının önündeki engelleri kaldırdıklarını dile getirdi.
Çavuşoğlu, dün Koordinasyon Merkezi'nin kurulduğunu ve teknik düzeyde çalışmaların devam edeceğini anımsatarak, "Temennimiz kesintiye uğramadan, sorunla karşılaşmadan bu ihracat gerçekleşsin. Öncelikle acil ihtiyacı olan ülkelere tahıl, buğday ulaşabilsin." diye konuştu.
Tahıl Sevkiyatı Anlaşması'nın yalnızca gıda ihracatının önündeki engelin kaldırılması için atılan bir adım olmadığını kaydeden Çavuşoğlu, "Başarılı şekilde uygulanırsa, iki taraf için de çok ciddi bir güven artırıcı önlem olur." değerlendirmesini yaptı.
– "Eninde sonunda bu savaş diplomasi masasında bitecek"
Çavuşoğlu, şimdi ateşkese odaklanılması gerektiğini vurgulayarak, "Bu sadece dışişleri bakanları düzeyinde gerçekleştirilecek bir süreç değil. Elbette gerek dışişleri bakanları düzeyinde olsun, gerek diğer düzeylerde olsun görüşmelere iki taraf da hazır olursa biz bu görüşmelere ev sahipliği yaparız." dedi.
Ukrayna ve Rusya arasında liderler düzeyinde kalıcı ateşkes için Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın temaslarının da aralıksız sürdüğünü aktaran Çavuşoğlu, şunları kaydetti:
"Üçüncü ülkelerin de desteklemesi lazım. Savaşın kaybedeni, kazananı yok. Herkes kaybediyor. Barışın da kaybedeni olmaz. Yeter ki adil bir barış olsun. Eninde sonunda bu savaş diplomasi masasında bitecek. Bir an önce tarafları diplomasi masasına döndürmek için Türkiye olarak biz elimizden gelen gayreti göstermeye devam edeceğiz."