PEKİN (AA) – Avustralya Dışişleri Bakanı Penny Wong, son yıllarda güvenlik sorunları, ticari anlaşmazlıklar ve savunma ittifakları nedeniyle ilişkilerinde gerilimlerin hakim olduğu Çin'e ziyarette bulundu.
Bakan Wong, ziyaretinde, Çinli mevkidaşı Vang Yi ile görüştü. İki bakan ve heyetleri, 2018'den beri ilk kez Çin-Avustralya Diplomatik Stratejik Diyaloğu Toplantısı'nı gerçekleştirdi.
Wong'un temasları, "4 yıl aradan sonra Avustralya'dan Çin'e dışişleri bakanı seviyesindeki ilk ziyaret" oldu.
Çinli mevkidaşı ile görüşmesinde, Avustralya ile Çin arasında daha istikrarlı ilişkiler kurulmasının bölgede ve dünyada barış ve istikrara katkı sağlayacağını belirten Wong, "Egemenliğe saygı gösterilen, barışçıl, istikrarlı ve müreffeh bir bölge herkesin faydasına olacaktır." dedi.
Çin Dışişleri Bakanı Vang da iki ülke arasında ne tarihsel husumetlerin ne de temel çıkar farklarının olduğunu, karşılıklı ihtiyaca dayalı işbirliği ortaklığının ilişkileri tanımladığını vurguladı.
Yeni Avustralya hükümetinin ikili ilişkileri iyileştirmeye ve geliştirmeye yönelik yaklaşımını takdir ettiklerini dile getiren Vang, iki ülke liderinin vardığı mutabakat doğrultusunda bu hedefe yönelik adımların atılması gerektiğine işaret etti.
– Şi'den 50. yıl kutlama mesajı
Wong'un ziyareti, Çin ile Avustralya arasında diplomatik ilişkilerin kurulmasının 50. yılına denk geldi.
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, yıl dönümü vesilesiyle Avustralya Genel Valisi David Hurley ve Başbakanı Anthony Albanese'ye kutlama mesajı yolladı.
Şi, mesajında, diplomatik ilişkilerin kurulmasından bu yana geçen 50 yılda iki ülke arasında gelişen pratik işbirliğinin verimli sonuçlar doğurduğunu, iki ülkeye ve halklarına fayda sağladığını vurgulayarak, şunları kaydetti:
"Asya-Pasifik bölgesinin iki önemli ülkesi olan Çin ve Avustralya arasındaki ilişkilerin sağlıklı ve istikrarlı gelişimi, iki ülke halklarının çıkarına olduğu kadar bölgenin ve dünyanın barış, istikrar ve refahına da katkı sağlayacaktır."
Avustralya, 2018'de iç politikada yabancı etkisini önlemeye yönelik yapılan yasal değişiklikle bazı Çin yatırımlarına karşı tedbirler almış ve Çinli telekomünikasyon şirketi Huawei'in 5G ağ altyapısı kurmasını yasaklamıştı. Buna karşılık Pekin yönetimi de Avustralya ile tüm rutin temaslarını askıya almış, Avustralya'dan sığır eti, şarap, ıstakoz, arpa ve kereste ithalatını durdurmuştu.
İlişkilerde gerilim, Canberra yönetiminin 2020'de, ilk vakaların Çin'de görüldüğü Kovid-19 salgınının kökenlerinin araştırılmasına yönelik Dünya Sağlık Örgütüne (DSÖ) bağımsız soruşturma talebinde bulunmasının ardından artmış, Pekin yönetimi, Avustralya'dan ithal ürünlere getirdiği kısıtlamalarla siyasi alandaki gerilimi ticari boyuta taşımıştı.
Ekim 2021'de ABD ve İngiltere ile nükleer denizaltı teknolojisi alanında işbirliğini öngören AUKUS anlaşmasını imzalayan Avustralya, ABD, Japonya ve Hindistan'ın dahil olduğu Dörtlü Güvenlik Diyaloğu (QUAD) adlı güvenlik ittifakına da katılmıştı. Bu gelişmeler, Çin tarafından Pasifik'te kendisine karşı bir ittifak olarak yorumlanmıştı.
– Liderler, 6 yıl aradan sonra ilk kez görüşmüştü
Avustralya'da muhalefetteki İşçi Partisi'nin 21 Mayıs'taki federal seçimleri kazanmasının ardından Anthony Albanese liderliğinde kurulan hükümet, halefi Muhafazakar Parti hükümetinin Çin ile ilişkilerde gerilimi yükselten yaklaşımını değiştireceğine dair işaretler görülüyor.
Başbakan Albanese, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile 15-16 Kasım'da Endonezya'nın Bali Adası'nda düzenlenen G20 Zirvesi'nin marjında görüşme gerçekleştirmişti.
İki ülke liderinin 6 yıl sonra ilk buluşması olan görüşmede, Albanese, iki ülkenin farklılıklarının olduğunu ama gerektiğinde işbirliği yapacağını dile getirmişti.
Diplomatik çevrelerde, Wong'un ziyaretinin, iki ülke liderleri arasındaki mutabakat doğrultusunda bozulan ilişkileri onarmaya yönelik bir adım olarak değerlendiriliyor.