Ekim ayında yürürlüğe girecek olan mesafeli sözleşmeler yönetmeliğindeki yeni düzenlemeyle birlikte teknolojik ürünler ile canlı müzayedeyle alınan ürünlerde ‘koşulsuz iade hakkının’ sona ermesini değerlendiren Av. Dr. Ali Önal, “Ayıplı ürünü her şekilde ya da üründen beklediğimiz sonucu alamayacağımız her şekilde biz iade yapabiliriz. Burada sebepsiz iadenin önüne geçen bir durum söz konusu” dedi.
Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği’nde yapılan değişiklik Resmi Gazete’de yayımlandı. 1 Ekim 2022 tarihinde yürürlüğe girecek olan düzenlemeyle internet üzerinden satın alınan teknolojik ürünler ve canlı müzayede aracılığıyla alınan ürünler için koşulsuz iade dönemi sona erecek. Ayıplı ya da kusurlu ürünlerde ise kargo bedelini tüketicinin ödemesi şartıyla cayma hakkı kullanılabilecek.
Düzenlemeyle ilgili değerlendirmede bulunan Av. Dr. Ali Önal, düzenlemenin keyfi satın almalar ve deneme amaçlı siparişlerin önüne geçmek, satıcının mağduriyetini engellemek açısından olumlu olduğunu söyledi. Cayma ve iade hakkının tamamen kaldırılmadığının altını çizen Önal, ayıplı ürünlerde iade yolunun her zaman açık olduğunu kaydetti. Önal düzenlemenin, tüketicinin kararlı davranması ve sebepsiz iade sürecinde satıcıya yüklenen mali yükün azaltılması için önemli olduğunu dile getirdi.
“Satıcı tüketicinin sadece deneme amaçlı almış olduğu bir ürünün maliyetlerine katlanmaktaydı”
Cayma hakkının sebepsiz kullanılabilmesinin satıcının aleyhine bir durum olduğunu söyleyen Av. Dr. Ali Önal, “Son dönemde mesafeli satış sözleşmelerinde uygulanacak olan hükümlere ilişkin yönetmelikte bir düzenleme yapıldı. Özellikle mesafeli satış dediğimiz yani tüketicinin telefon üzerinden ya da internetten satıcıyla bir araya gelerek yaptığı satış sözleşmelerinde cayma hakkı sebepsiz olabilmekteydi ve kargo ücretini de temin eden taraf karşılıyordu. Örneğin, ben bir sipariş verdim ve bu siparişi beğenmedim, bunu iade etmek ve sözleşmeden caymak istiyorum dediğimde hem bedel iadesi alıyordum hem de bu süreçteki tüm maliyetler satıcıya yükleniyordu. Bu bir noktada satıcılar açısından aleyhe bir durum. Satıcı, tüketicinin sadece deneme amaçlı almış olduğu bir ürünün maliyetlerine katlanmaktaydı. Bu mağduriyetlerin bir noktada azaltılması hem de tüketicinin biraz daha kararlı davranmasını teşvik etmek amacıyla böyle bir talep geldi” diye konuştu.
“Ayıp varsa her şekilde iade yolu açık”
Önal, “Bu yeni düzenlemede ‘ben hiçbir şekilde iade edemem’ demek değil. Ayıplı ürünü biz her şekilde ya da üründen beklediğimiz sonucu alamayacağımız her şekilde biz iade yapabiliriz. Bunda herhangi bir sorun yok ancak burada sebepsiz şekilde iadelerin önüne geçen bir durum söz konusu. Özellikle elektronik cihazlarda, kişiye özel ürünlerin bu noktada iade bedelleri hiçbir şekilde karşılanmayacak, iadesi olmayacak. Ayıp varsa her şekilde iade yolu açık. İade edilmesi durumunda da diğer ürünler açısından kargo bedeli tüketiciye ait olacak. Tüketici buradaki masrafların her birini karşılamış olacak” dedi.