TOKYO (AA) – Birleşmiş Milletler (BM) Raportörü Cecilia Jimenez-Damary, Japon hükümetinden, 2011'de radyoaktif sızıntının yaşandığı Dai-içi nükleer santralinin yer aldığı Fukuşima'dan tahliye edilenler arasında "zorla yerinden edilen" ve "gönüllü olarak ayrılan" ayrımını kaldırmasını istedi.
Ülkesinde Yerinden Edilmiş Kişiler (IDP) BM İnsan Hakları Özel Raportörü Jimenez-Damary, 26 Eylül-7 Ekim'de Japonya'ya yaptığı resmi ziyareti sonrasında, Japon Ulusal Basın Kulübünde (JNPC) basın toplantısı düzenledi.
Raportör Jimenez-Damary, bölgeden ayrılanlar ve yeniden iskan ile eski bölgelerine yeniden yerleşenlerin açtığı tazminat davalarıyla karşı karşıya kalan Japon hükümetine ve Fukuşima Dai-içi nükleer santralinin işletmecisi Tokyo Electric Power (TEPCO) firmasına çağrıda bulundu.
Fukuşima'dan tahliye edilenler arasında "zorunlu olarak yerinden edilenler" ve "gönüllü yerinden ayrılanlar" ayrımının kaldırılmasını isteyen Jimenez-Damary, "ayrımların, özellikle yoksulluk içindekiler, geçimi olmayanlar, yaşlılar ve engelli kişiler üzerinde ciddi etkileri var" diyerek, halen yerinden edilen durumundaki kişilere hak temelli yaklaşılması gerektiğini belirtti.
"Özellikle destek ve yardım alma konusunda, zorla tahliye edilenler ve gönüllü ayrılanlar sınıflandırılması pratikte bırakılmalıdır" diyen Jimenez-Damary, bu ayrımın "uluslararası hukukta hiçbir savunmasının olmadığını" vurgulayarak, merkezi hükümete yönelik, "zorla yerinden edilip edilmediği ayrımı yapılmaksızın bu kişilere ev, iş dahil daha fazla destek verilmesi" çağrısı yaptı.
Japonya içinde ve dışında yerinden edilenlere hitaben sorduğu "dönmek istiyor musunuz sorusuna 'evet' diyorlar ancak dönebilecek misiniz sorusuna ise 'hayır' cevabı veriyorlar" ifadesini kullanan Jimenez-Damary, "ancak söz konusu 'geri dönme arzusunun' yerinden edilenleri tanımladığını" kaydetti.
Uluslararası arenada insan hakları avukatı olarak tanınan Filipin vatandaşı Jimenez-Damary'nin, hükümet temsilcileri, saha uzmanları ve destek örgütleriyle bir araya geldiği Japonya ziyaretinin nihai bulguları, Haziran 2023'te BM İnsan Hakları Komisyonuna sunulacak.
Japonya Yeniden İnşa Ajansının (Fukkoçoo) ağustos verilerine göre, 11 yıl önceki afetin yaşandığı kuzeydoğudaki Fukuşima bölgesinde yerinden edilen yaklaşık 32 bin kişinin, halen Japonya genelindeki 870'den fazla belediyede meskun kaydı bulunuyor.