ANKARA (AA) – Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, 2023 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifine ilişkin, "100'üncü yılın bütçesi, yatırım, üretim, istihdam, ihracat ve büyüme odaklı bir yapıdadır." dedi.
Oktay, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde düzenlenen 2023 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi Bilgilendirme Toplantısı'nda yaptığı konuşmada, Bartın'da, maden ocağındaki kazada hayatını kaybeden işçilere Allah'tan rahmet, ailelerine başsağlığı, yaralılara acil şifalar diledi.
Oktay, böylesi acıların tekrar yaşanmaması için tedbirler alınarak yaraların hızla sarılacağını belirtti.
2023 yılı bütçesi hazırlıklarının, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın vizyon direktifleriyle, strateji ve Bütçe Başkanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığının eş güdümü, tüm bakanlıklar, kamu kurum ve kuruluşlarının katkılarıyla tamamlandığını anlatan Oktay, "2023 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi bugün itibarıyla Sayın Cumhurbaşkanı'mız tarafından TBMM'ye sunulmaya hazırdır." ifadesini kullandı.
– Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminin 5'inci bütçesi
Oktay, 2023 yılı bütçesinin AK Parti hükümetlerinin 21'inci, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine geçişin ardından hazırlanan 5'inci bütçe olduğunu belirterek, ülke ve millete hayırlı olmasını diledi.
Geçmiş yıllarda olduğu gibi vatandaşların ihtiyaçlarına odaklanan aynı zamanda bir atılım bütçesi olan 2023 yılı bütçesinin Türkiye yüzyılının bir kilometre taşı olacağını vurgulayan Oktay, sözlerini şöyle sürdürdü:
"100'üncü yılın bütçesi; yatırım, üretim, istihdam, ihracat ve büyüme odaklı bir yapıdadır. 2023 bütçe kanun teklifimizi vatandaşımızı küresel belirsizliklerden ve risklerden koruyacak, her kesimden insanımızı kollayacak şekilde adil ve sosyal bir anlayışla hazırladık. Aynı zamanda bütçenin program dağılımına baktığımızda, inovasyonun, teknolojinin ve durmadan ilerleyen Türkiye'nin bütçesi olduğunu görüyoruz. Sosyal bir yapıya sahip olan bütçe teklifimiz, toplumun tüm kesimlerine hitap eden, sahip çıkan programlar, destekler ve ödenekler barındırmaktadır. Emeğin, refahın, istikrarın ve oyun kurucu Türkiye'nin bütçesi olan bu teklifin Türkiye yüzyılının sıçrama zemini olacağı inancıyla, insanımızın işini, aşını ve geleceğini güvence altına almaya devam edeceğiz. Halihazırda büyüme oranlarımızdan ihracat ve istihdam rekorlarına kadar pek çok gösterge, Türkiye'nin yoluna güçlenerek devam ettiğini ortaya koymaktadır."
– 2023'te ekonomide yüzde 5 büyüme bekleniyor
Fuat Oktay, 2022 yılının ilk yarısı itibarıyla canlı iç ve dış talebe bağlı olarak, sanayi sektörü öncülüğünde güçlü büyüme sürecinin devam ettiğini söyledi.
Küresel iktisadi faaliyetteki yavaşlamaya rağmen yıl genelinde ekonomik büyümenin yüzde 5 olarak gerçekleşmesinin öngörüldüğünü anlatan Oktay, "Ekonomimizin 2023 yılında da üretim ve talep yönüyle dengeli bir görünüm sergileyerek yine yüzde 5 oranında büyüyerek diğer ülkelerden olumlu yönde ayrışması beklenmektedir. Güçlü ekonomik aktivitenin ve dış talebin istihdam oluşturma kapasitesi üzerinde olumlu etkileriyle istihdamımız; 2021 yılının ikinci çeyreğinde salgın öncesi seviyelerin üzerine çıkmıştır. 2022 yılının ilk yarısı itibarıyla güçlü istihdam artışımızın iş gücüne katılımdaki artışı aşmasıyla işsizlik oranı da azalmaya devam etmiştir. 2022 yılı genelinde ekonomideki canlılığın sürmesiyle yıl sonu itibarıyla istihdamdaki yıllık artışın 1,9 milyona yaklaşarak işsizlik oranının yüzde 10,8'e gerilemesi, 2023 yılında da bu oranının yüzde 10,4'lere düşmesi hedeflenmektedir." değerlendirmesinde bulundu.
– "2022 yılında da ihracatımız tarihi rekorlar kırmaya devam etmektedir"
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, uygulamaya koydukları politikalar neticesinde, küresel iktisadi faaliyetin zayıfladığı bir dönemde ihracatın da yüksek bir performans sergilediğini dile getirdi.
2021 yılında hızla artan ihracatın 225,2 milyar dolarla Orta Vadeli Program hedeflerini aştığına dikkati çeken Oktay, "Jeopolitik gerilimler ve küresel resesyon beklentilerine rağmen 2022 yılında da ihracatımız tarihi rekorlar kırmaya devam etmektedir. Yıllıklandırılmış ihracat eylül ayı itibarıyla 252 milyar doları da aşmış, ilk kez iktidarımız döneminde küresel mal ticaretinden ülkemizin aldığı pay yüzde 1'in üzerine çıkmıştır. 2022 yıl genelinde OVP’de belirlediğimiz 255 milyar dolar ihracat hedefimizin ve 2023 yılı için 265 milyar dolarlık ihracat hedefimizin aşılması için yeşil dönüşüm ve dijitalleşme gibi küresel ticaretteki yeni gelişmelerle uyumlu olarak çalışmalarımızı proaktif bir şekilde sürdürmekteyiz." şeklinde konuştu.
– "Turizm gelirlerinin salgın öncesi dönemin üzerine çıkmasını bekliyoruz"
Tüm dünyada salgından oldukça olumsuz etkilenen seyahat gelirlerinin Rusya-Ukrayna savaşının turizm sektörü üzerinde oluşturduğu baskıya rağmen, hükümetin destek ve politikalarının etkisiyle cari dengenin iyileşmesine önemli katkı sağlandığını dile getiren Oktay, "Bacasız sanayi olarak adlandırdığımız ve ekonomimize önemli bir döviz girdisi sağlayan turizm sektörünün güçlü performansı ile 2022 yılı sonunda inşallah seyahat gelirlerimizin 37 milyar dolara ulaşarak salgın öncesi dönemin de üzerine çıkmasını bekliyoruz. Böylece, küresel enerji fiyatlarında rekor seviyelerde artışın olumsuz etkilediği ithalat ve cari işlemler dengesinde de önümüzdeki dönemde iyileşme bekliyoruz." diye konuştu.
– Enerji ve savunma sanayi projeleri yatırımları
Fuat Oktay, 2022 yılında yüksek büyüme sağlarken enerji hariç cari fazlada artış kaydetmiş durumda olduklarını bildirdi.
Oktay, enerji alanında ithal bağımlılığını azaltmaya yönelik attıkları adımların ve diplomatik girişimlerin cari dengeye olumlu yansımalarının da daha net bir şekilde görülebileceğini belirtti.
Enflasyonla mücadeleyi sürdürürken, hayat pahalılığının yol açtığı zorlukları da telafi edecek gerekli politikaları hayata geçirdiklerini aktaran Oktay, şöyle devam etti:
"Bunların yanında, hastaneler, otoyollar, demir yolları, köprüler, tüneller, barajlar, içme suyu ve sulama tesisleri, organize sanayi bölgeleri, AR-GE merkezleri, enerji ve savunma sanayi projeleri gibi sayısız yatırımı, içinde bulunduğumuz bütçe döneminde hayata geçirdik ve yatırımlarımıza hız kesmeden devam ediyoruz. Bu başarıda maliye politikamızı güçlü bir biçimde kullanıyor olmamız önemli ölçüde etkili olmaktadır. Hazırlanan bütçe teklifi; kalkınma hedeflerimiz, ülkemizin refahını artırma gayretlerimiz ve istikrarımızın dayanağını oluşturmaktadır. Enerjiden tarıma, sanayiden savunma sektörüne kadar Cumhurbaşkanı'mızın liderliğinde her alanda somut ve dinamik politikaları, bütçemiz temelinde birer birer uygulamaya geçirmeye devam edeceğiz."
– Eğitim bütçesi
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, merkezi yönetim bütçesi kapsamında, 225 kamu idaresinin bütçesinin bulunduğuna dikkati çekti.
"2023 yılı Merkezi Yönetim Bütçesi'nde bütçe giderlerinin 4 trilyon 470 milyar lira, bütçe gelirlerinin 3 trilyon 810 milyar lira olacağı öngörülmektedir." diyen Oktay, şunları kaydetti:
"Bütçe açığının gayrisafi yurtiçi hasılaya oranı ise yüzde 3,5 olarak öngörülmektedir. 2023 Yılı Bütçe ödeneklerinin ekonomik sınıflandırmaya göre dağılımı ise şöyledir. Personel giderleri için toplam 1 trilyon 102,7 milyar lira. Mal ve hizmet alım giderleri 318,7 milyar, cari transferler 1 trilyon 682 milyar, sermaye giderleri 315,8 milyar, sermaye transferleri 37,3 milyar, borç verme giderleri 359,2 milyar, yedek ödenekler 88,2 milyar, faiz giderleri 565,6 milyar lira. 2002 yılından beri eğitimi en öncelikli meselemiz olarak gördük ve 7,5 milyar lira olarak devraldığımız milli eğitim bütçesini 2023 yılında 435 milyar liraya yükselttik. Öğretmenlik Meslek Kanununu yürürlüğe koyduk, böylece öğretmenlerin kariyer imkanlarını genişlettik. Öğretmenlerimiz, uzman öğretmen olduklarında maaşlarında 2023 yılında yaklaşık 2 bin 250 lira, başöğretmen olduklarında yaklaşık 4 bin 500 lira artış olacaktır."
Üniversite ve öğrenci sayısıyla birlikte üniversitelere ayırdıkları kaynağı da sürekli artırdıklarını, 2002 yılında 3,1 milyar lira olan yükseköğretim kurumları bütçelerini 43,3 kat artışla 2023 yılında 134,7 milyar liraya çıkardıklarını vurgulayan Oktay, "Yükseköğretimi de dahil ettiğimizde eğitim bütçemizi 2023 yılında 649,8 milyar liraya yükseltiyoruz. Böylece merkezi yönetim bütçesinden yüzde 14,5 ile en büyük payı eğitime ayırıyoruz." ifadesini kullandı.
Eğitimle birlikte hükümetleri döneminde en fazla önem verilen konuların başında sağlığın geldiğine değinen Oktay, şu değerlendirmeyi yaptı:
"Başta hekimlerimiz olmak üzere tüm sağlık personelimizin sabit ek ödemeleri merkezi yönetim bütçesine alındı ve taban ödeme adı altında yeni bir ödeme unsuru getirildi. Hekimlerimizin mali haklarının yanında emekli aylıkları da önemli oranda artırıldı. Uzman hekimlerimizin emekli aylıklarında 3 bin lira, diğer hekimlerimizin emekli aylıklarında 2 bin 335 lira artış yapılmıştır. Sağlıkta insan gücü sayısı 2002 yılında 257 bini Sağlık Bakanlığı bünyesinde olmak üzere toplam 379 bin iken, 2022 yılı Eylül ayında 766 bini Sağlık Bakanlığı bünyesinde olmak üzere toplam 1 milyon 347 bine çıkmıştır. 2002 yılında toplam hekim sayımız 91 bin 949 iken, 2022 yılı Eylül ayında ülkemizde toplam hekim sayısı 184 bin 452'ye yükselmiştir. Sağlık personeli kapasitemiz 2022 ve 2023 yıllarında da hızla artmaya devam edecektir."
Oktay, bütçede vatandaşların sağlık hizmetlerinden en iyi şekilde yararlanmalarını temin etmek için merkezi yönetim bütçesinden Sağlık Bakanlığı ve bağlı kuruluşlarına 291,5 milyar lira, yükseköğretim kurumları sağlık uygulama ve araştırma merkezlerine 15,5 milyar lira olmak üzere toplam 307 milyar lira kaynak ayrıldığını bildirdi.
Sağlık Bakanlığı ve yükseköğretim kurumları döner sermayeleri ile Sosyal Güvenlik Kurumundan yapılacak sağlık harcamaları da dikkate alındığında sağlık alanına ilişkin ayrılan toplam kaynağın 696,8 milyar liraya ulaştığını ifade eden Oktay, "Sosyal devlet ilkesiyle ülkemizin sahip olduğu refahı toplumun tüm katmanlarına yaymaya kararlıyız." dedi.
(Sürecek)
News
