PEKİN (AA) – Çin'in Hong Kong Özel İdari Bölgesi'nde baş yöneticiliğe seçilen John Lee Ka-chiu ve hükümeti yemin ederek göreve başladı.
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in katılımıyla düzenlenen törende, Lee ve yeni hükümette yer alan bakanlar Hong Kong'a, bölgenin anayasası niteliğindeki Temel Yasa'ya ve merkezi hükümetin denetimine bağlılığını bildirdi.
Hong Kong'un İngiliz sömürge yönetiminden Çin'e devrinin 25. yıl dönümüne denk gelen devir teslim töreni öncesinde, görevdeki Lee ve selefi Carrie Lam'ın katıldığı bayrak töreni yapıldı.
Devlet Başkanı Şi, yemin töreninin ardından yaptığı konuşmada, Hong Kong'un 19. yüzyılda İngiltere ile yapılan Afyon Savaşları sonunda yabancıların eline geçtiğini, bir asır sonra Çin Komünist Partisinin ve Hong Konglu vatansever yurttaşların kararlı mücadelesiyle yeniden ana vatana katıldığını belirterek, "Hong Kong vatansever yurttaşları iyi ve kötü günde ana vatanın yanında oldu. Ana vatana dönüşünün ardından Hong Kong'da yeni bir dönem başladı." dedi.
Ana vatana katılmasının ardından geçen 25 yılda merkezi hükümetin desteği ve "tek ülke, iki sistem" ilkesinin uygulanmasıyla Hong Kong'un Çin'in dünyaya açılmasında "ilk" ve "eğilim belirleyici" olma rolünü üstlendiğine dikkati çeken Şi, "Hong Kong, ana karayı dünyanın geri kalanına bağlayan bir pencere işlevi görerek ana vatanın kalkınmasına katkı sağladı." ifadesini kullandı.
Şi, tek ülke, iki sistemin temel ilkesinin ulusal egemenlik, ulusal güvenlik ve kalkınma çıkarlarının korunarak Hong Kong'un refahının ve istikrarının korunması olduğunu vurgulayarak, "Tek ülke ve iki sistem ilkesinin uygulanmasından geri adım atmamalıyız." değerlendirmesinde bulundu.
2019 yılındaki hükümet karşıtı protestoları ima ederek, "Hong Kong'un yağmurlu ve fırtınalı günlerden geçtiği" yorumunu yapan Şi, "Hong Kong halkı artık şehrin yeniden kaosa sürüklenmemesi gerektiğinin farkında, kalkınmasının bir daha sekteye uğratılmaması gerektiğini biliyor." şeklinde konuştu.
– "Ana akım değerleri benimseyin"
Şi, Hong Konglulardan, "vatanseverlik gibi ulusal kalkınmayla uyumlu ana akım değerleri benimsemelerini" isteyerek, "Kariyeri ve felsefesi ne olursa olsun bir yurttaş tek ülke iki sistem prensibini desteklediği, Hong Kong'u vatanı olarak gördüğü, Temel Yasa'ya uyduğu sürece bölgenin kalkınmasına olumlu katkı sağlayacaktır." görüşünü dile getirdi.
Devlet Başkanı, yeni hükümete başarı dilerken halkın ihtiyaçlarına ve beklentilerine öncelik vermeleri gerektiğini belirtti.
Şi ve eşi Pıng Liyüen, devir teslim töreni ve yıl dönümü kutlamaları için dün öğle saatlerinde ana karadaki Şıncın şehrinden trenle Hong Kong Özel İdari Bölgesi'ne gelmişti.
Şi, Batı Kowloon Tren İstasyonu'nda yaptığı konuşmada, "tüm Çin vatandaşlarının Hong Kong'un ana vatana dönüşünün yıl dönümünü sevinçle kutladığını", "Hong Kong'un türlü zorluklardan sonra küllerinden yeniden doğduğunu" ifade etmişti.
En son 2017'de Hong Kong'a gelen Şi'nin ziyareti, "Kovid-19 salgınının başlangıcından bu yana Çin ana karası dışına çıktığı ilk gezi" olma özelliği taşıyor.
Dünkü temaslarının ardından tekrar Şıncın'a dönerek geceyi geçiren Şi ve heyetinin bugün öğle saatlerinde Pekin'e dönmesi bekleniyor.
– Hong Kong'un statüsü
Hong Kong, 1898'de imzalanan "kira sözleşmesi" ile uzun yıllar İngiltere hakimiyetinde kaldıktan sonra 1997'de Çin'e devredilmişti.
İmzalanan ortak deklarasyon çerçevesinde Hong Kong'a, "2047'ye kadar basın, ifade, toplanma, inanç ve serbest akademik çalışma gibi özgürlükleri ile bağımsız idari ve hukuki yapısını koruma" hakkı tanınmıştı.
Hong Kong, Çin'e bağlı olmasına rağmen kendisine ait para birimi, dil, hukuk sistemi ve kimlik kullanıyor. Özerk yapılı bölgenin sadece savunma ve dış politika gibi konularda Pekin'e bağlı olduğu bu yönetim modeli, "bir ülke, iki sistem" olarak adlandırılıyor.
Pekin yönetimi, son yıllarda Ulusal Güvenlik Yasası gibi yasal değişikliklerle bölgenin özerk yönetim yapısını aşındırdığına yönelik eleştirilerin hedefi oluyor.