PHNOM PENH (AA) – Kamboçya'da Kızıl Kmerler rejiminin işlediği iddia edilen suçlara dair Birlemiş Milletler (BM) destekli yürütülen dava, 16 yıllık yargılamaların ardından sona erdi.
BM destekli soykırım mahkemesi, 1970'li yıllarda hüküm süren ve yaklaşık 1 milyon 700 bin kişinin ölümünden sorumlu tutulan komünist Kızıl Kmerler rejiminin üst düzey yetkilisinin, hakkında verilen mahkumiyet kararına dair yaptığı temyiz başvurusunu reddetti.
16 yıllık yargı süreci, 337 milyon dolara mal olurken davada sadece 3 kişi mahkum edildi.
Eski Kamboçya lideri Pol Pot'un yakın çevresinin yaşayan son üyesi 91 yaşındaki Khieu Samphan'ın temyiz başvurusunun görüldüğü son duruşmada, verilen müebbet hapis cezası onaylandı.
Mahkeme, Samphan'ın savunmasını yetersiz bulduğu gerekçesiyle temyiz talebini reddetti.
– "Neye karar verirseniz verin, cezaevinde öleceğim"
Samphan, temyiz davası kapsamında verdiği ifadesinde, Kızıl Kmer rejimi altında işlenen soykırımda suç ortaklığı suçlamasını reddetmişti.
Mahkemenin kendisini tarafsız şekilde yargılama konusunda yetersiz kaldığını da söyleyen Samphan, komünist Kızıl Kmerler rejiminin vekili olarak yargılandığını ifade etmişti.
Samphan, mahkeme heyetine yönelik yaptığı son konuşmasında, "Neye karar verirseniz verin, cezaevinde öleceğim. Hep, Kamboçya halkının acılarını hatırlayarak öleceğim. Bireysel eylemlerimden değil, sembolik olarak yargılandım." dedi.
Samphan, 2018'de 1948 tarihli Birleşmiş Milletler Soykırımın Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi kapsamındaki soykırım suçundan ömür boyu hapse mahkum edilmişti.
Birleşmiş Milletler destekli soykırım mahkemesi, 2019'da hayatını kaybeden Kızıl Kmerler rejiminin liderlerinden Nuon Chea'yı da 2018'de ömür boyu hapis cezasına çarptırmıştı.
Aynı davada, 2020'de cezaevinde ölen Kızıl Kmerler'in baş gardiyanı "Duch" lakaplı Kaing Guek Eav de müebet hapis cezası almıştı.
– Kızıl Kmerler
Kamboçya Komünist Partisinin silahlı kolu olarak 1960'lı yılların sonlarında kurulan Kızıl Kmerler, 1975'te başkent Phnom Penh'e saldırı düzenleyerek iktidarı ele geçirmişti.
Milyonlarca kişinin zorla köylere yerleştirilerek çiftliklerde çalışmaya zorlandığı, rejim muhaliflerinin aileleriyle katledildiği, yoksulluk nedeniyle açlık ve salgın hastalıkların baş gösterdiği Kızıl Kmer iktidarı sırasında yaklaşık 2 milyon kişi yaşamını yitirmişti.
20. yüzyılın en kanlı rejimlerinden kabul edilen, Pol Pot liderliğindeki KızılKmer iktidarı, Vietnam birlikleri ile Vietnam yanlısı Kamboçyalı komünistlerin 1979'da ülkeyi işgal etmesiyle son bulmuştu.
Çin'e kaçan Pol Pot yönetiminde Kamboçya'nın ücra köşelerine çekilen Kızıl Kmerler, 1992'de imzalanan anlaşmaya kadar gerilla savaşını sürdürmüştü.
Kızıl Kmerler, 1998'de Pol Pot'un ölümünden sonra dağılmıştı.