GAZZE (AA) – NUR EBU IYŞE – Dünya genelinde son dönemde gıda, ham madde ve temel ürünlerde yaşanan ciddi fiyat artışları İsrail'in 15 yılı aşkın süredir abluka altında tuttuğu Gazze Şeridi'ndeki ağır ekonomik koşulları daha da kötüleştirdi.
İsrail ablukası ve küresel düzeyde yaşanan fiyat artışları, Gazze'deki işsizlik oranını yüzde 40'ın üzerine, yoksulluk oranını da yüzde 60'ın üzerine taşırken, bölgedeki tüm sektörleri derinden etkileyerek ekonomiyi temellerinden sarsmaya başladı.
Dünya Bankası, 7 Haziran'da yayımladığı raporunda, Kovid-19 salgını ve Rusya-Ukrayna Savaşı'nın etkileri nedeniyle küresel ekonominin "büyük bir resesyona" girme riskiyle karşı karşıya olduğu uyarısında bulundu.
Dünya Bankası Başkanı David Malpass, yüksek enflasyon ve stagflasyon risklerinin arttığını belirterek, dünya genelinde enerji ve gıda fiyatlarının yükseldiğini kaydetti.
– Akaryakıt fiyatlarındaki artış tüm sektörleri etkiledi
Küresel fiyat artışından Gazze Şeridi'nde en çok etkilenen sektörlerin başında enerji ve elektrik geliyor. İsrail savaş uçaklarının Gazze Şeridi'ndeki tek elektrik santralini hedef aldığı 2006 yılından bu yana Gazze'de ciddi bir elektrik krizi yaşanıyor.
Gazze Şeridi'ndeki yetkililer, küresel ölçekte artan gaz ve akaryakıt fiyatları nedeniyle hayatı her yönüyle etkileyen yeni ve çok daha derin bir elektrik krizinden endişe duyuyor.
Gazze'deki Ekonomi Bakanlığı Planlama ve Politikalar Genel Müdürü Usame Nevfel, AA muhabirine yaptığı açıklamada, akaryakıt ve gaz fiyatlarındaki artışın ağırlıklı olarak elektrikle ilgili olan sanayi ve tarım ürünlerinin fiyatlarının yükselmesine neden olduğunu söyledi.
Nevfel, "Akaryakıt fiyatlarındaki artış nedeniyle bazı sanayi ve zirai ürünlerin fiyatlarında ciddi artışlar yaşanıyor." dedi.
Nevfel, petrol fiyatlarındaki artışın devam etmesi halinde ulaşım maliyetlerinin daha da artacağını ve bu durumun yıllardır abluka altında yaşayan Gazze Şeridi'ndeki Filistinlilerin sıkıntılarını derinleştireceğini kaydetti.
Gazze'deki elektrik santralinin faaliyetlerini sürdürebilmesi için gerekli akaryakıtın Katar'ın aylık 10 milyon dolarlık finans desteğiyle satın alındığını anımsatan Nevfel, küresel piyasalardaki fiyat artışı nedeniyle satın alınan miktarda düşüş yaşandığını belirtti.
Nevfel, son dönemlerde 12 kilogramlık bir tüp fiyatında yüzde 25-30; mazot fiyatında ise yüzde 13-14 artış yaşandığını kaydetti.
Yakıt krizinin insani şartları etkilemesinden endişe ettiğini dile getiren Nevfel, "Geliri, diğer ülkelere kıyasla ciddi oranda düşen Gazze'deki bir Filistinli fiyatlardaki artışın yaşamına yansımalarına da tahammül ediyor." dedi.
– Gazze'de dışa bağımlı elektrik tedariki
Gazze'deki Elektrik Dağıtım Şirketi Halkla İlişkiler Müdürü Muhammed Sabit, son iki haftada şirkete ulaşan elektrik oranlarında yaklaşık 30 megavatlık bir azalmanın tespit edildiğini belirtti.
Önceden şirkete ana kaynaklardan ayda en fazla 200 megavatlık enerji sağlandığına işaret eden Sabit, son dönemlerde bu miktarın bilinmeyen nedenlerden ötürü 170 megavata gerilediği bilgisini paylaştı.
Sabit, bu durumun halka iletilen elektrik tedarikini de etkilediğini kaydetti.
Şirketin, iki enerji kaynağından beslendiğini aktaran Sabit, bunlardan ilkinin birkaç yıldır İsrail elektrik şirketinden karşılanan aylık 120 megavat enerji olduğunu söyledi.
Sabit, Filistin makamlarının geçen senelerde daha fazla elektrik alabilmek için mesai harcadığını ancak bu çabaların sonuçsuz kaldığını ifade etti.
Sabit, diğer kaynağın ise halihazırda yakıtı Katar tarafından finanse edilen elektrik santralinde üretilen 50-70 megavat enerji olduğunu kaydetti.
Halkın en iyi ihtimalle günde 8 saat elektrik tedarik edebildiğine işaret eden Sabit, "Bu, vatandaşların ve enerji sektörüne bağlı önemli sektörlerin çalışmaları için yeterli değil." dedi.
– Mısır hattının yeniden bağlanması önerisi
Sabit ayrıca ayda en iyi ihtimalle 200 megavat enerji tedarik edilebildiğini yineleyerek son senelerde Gazze'de elektrik enerjisi ihtiyacının ani bir artışla aylık 600 megavata, yaz ve kış aylarında ise 670 megavata yükseldiğine dikkati çekti.
Mart 2018'den bu yana arızalı olan Mısır elektrik hattının yeniden bağlanması gerektiğini belirten Sabit, daha önce bu hattan tedarik edilen elektriğin Refah, Han Yunus kentlerinin enerji ihtiyacının bir kısmını karşıladığını kaydetti.