ANKARA (AA) – MUHAMMET TARHAN – Letonya Dışişleri Bakanı Edgars Rinkevics, ülkesinin Türk savunma sanayisi ile iş birliğine ve Türkiye'nin "dron" sektörüne yoğun ilgi gösterdiğini belirterek, "Bayraktar insansız hava araçları alıp Ukrayna'ya teslim etmek için para toplayan Letonyalılar olduğunu biliyorum." dedi.
Rinkevics, Anadolu Ajansının gündeme ve Letonya-Türkiye ilişkilerine dair sorularını yanıtladı.
Türkiye'yi en son 6 yıl önce ziyaret ettiğini bildiren Rinkevics, buna rağmen Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile sürekli iletişimde olduklarını kaydetti.
Rinkevics, Çavuşoğlu ile dünkü görüşmesinin özellikle Rusya-Ukrayna savaşının ardından bölgede yaşanan gelişmeleri anlamak açısından önemli olduğunu belirtti.
Bakan Çavuşoğlu ile İstanbul'da imzalanan tahıl anlaşması hakkında detaylıca görüştüklerini, Rusya-Ukrayna savaşının çözümü konusunu da ele aldıklarını ifade eden Rinkevics, öte yandan Çavuşoğlu ile ikili siyasi ve ekonomik ilişkiler, Güney Kafkasya'daki gelişmeler ve NATO genişlemesi konularını değerlendirdiklerini dile getirdi.
Türkiye- Letonya siyasi ve ekonomik ilişkilerine değinen Rinkevics, ticari ilişkileri geliştirmenin her zaman mümkün olduğunu vurguladı.
Rinkevics, "Savunma sanayii alanında iş birliğine büyük ilgi var. Savunma sanayimiz Türk savunma sanayisi ile iş birliğine çok ilgi gösteriyor. Savunma bakanlığımız da bazı tedarik fırsatları arıyor." dedi.
Türkiye ile diğer iş birliği alanlarının dijital ve bilişim sektörü ile turizm olduğunu vurgulayan Rinkevics, Letonya vatandaşlarının Türkiye'ye yapacakları seyahatlerde vizesiz kalış süresinin 3 aya çıkarılması kararının iş ve turizm ilişkilerini geliştirmek için iyi bir adım olduğunu belirterek Türkiye'ye teşekkür etti.
Rinkevics, Çavuşoğlu ile bir sonraki Letonya Ortak Ekonomik ve Ticaret Komitesi (JETCO) toplantısının gerekliliklerini de görüştüklerini aktardı.
– Ukrayna'ya teslim etmek üzere "Bayraktar TB2" alımı için para toplayan Letonyalılar var
Letonya'nın Türkiye'den Bayraktar TB2 satın alıp almayacağının sorulması üzerine Rinkevics, bunun savunma bakanının vereceği bir karar olduğunu söyledi.
Rinkevics, Letonya Savunma Bakanı Artis Pabriks'in Bayraktar TB2'leri test etmek için gerçekten ilgilendiğini belirterek, "Bayraktar insansız hava araçları alıp Ukrayna'ya teslim etmek için para toplayan Letonyalılar olduğunu biliyorum. Yani böyle bir durum da var. Bu insansız hava araçları, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri için Ruslara karşı çok etkili bir savunma aracı olarak görülüyor. Bu yüzden savunma bakanlığımız onları satın alma olasılığını araştırmakla çok ilgileniyor. Ancak satın almadan önce onları test etmek istersiniz. İklim ve hava koşulları bir yerden başka bir yere farklılık gösteriyor ve başka şeyler de var. Ama ilginin olduğu açık." diye konuştu.
Türkiye’nin hangi savunma sanayi ürünlerinin ilgilerini çektiği yönündeki soruya yanıt veren Rinkevics, "Dron sektörünüze oldukça ilgi var." dedi.
Rinkevics, Letonya savunma sanayisi ile Türk savunma sanayisi arasında bağ kurulmaya çalışıldığına işaret ederek, "Yani sadece satın alma değil, aynı zamanda bu karşılıklı iş birliğinin yollarını bulmaya çalışmaktır. Meslektaşlarımızın burada üretilen farklı mühimmat türlerine baktığını da biliyorum." değerlendirmesini yaptı.
Türkiye ile savunma sanayisi alanında diğer iş birliği alanlarına değinen Rinkevics, bunların "siber savunma" ve "siber güvenlik" alanları olduğunu kaydetti.
Rinkevics, iki ülkenin bu konuda gerekli yazılımları geliştirmesinin önemine dikkati çekerek, bunların Türkiye ve Letonya'nın her türlü saldırıya karşı gerekli siber savunmayı sağlamasına yardımcı olacağını dile getirdi.
– Türkiye'nin tahıl anlaşmasındaki başarısı "dikkate değer"
Türkiye’nin tahıl anlaşmasındaki rolünü değerlendiren Rinkevics, Türkiye'nin tahıl krizinin aşılması konusundaki çabalarını ve oynadığı rolü takdir ederek, şunları kaydetti:
"Türk hükümetinin şimdiye kadar gıda güvenliği sorununu çözmek ve tahıl ihracatını güvence altına almak için Ukrayna ile Rusya ve Birleşmiş Milletler ile ortak çalışması dikkate değer bir başarıdır. Bu anlaşmanın uygulanıyor olması da çok önemli olan bir şey. Anlaşmanın imzalanmasının ertesi günü, Rusların Odessa limanına füze atması üzerine biraz tedirgin olduk. Ama şimdi konuşurken, anlaşmanın işe yaradığını, tahıl taşıyan gemilerin Odessa'dan ve diğer Ukrayna limanlarından ayrıldığını görüyoruz."
Rinkevics, savunma ve güvenlik alanında Avrupa Birliğinin Yapılandırılmış Daimi İş Birliği (PESCO) projelerine Türkiye'nin katılımına nasıl baktıklarının sorulması üzerine, Türkiye de dahil olmak üzere, tüm NATO üyelerinin AB savunma projelerine katılımını memnuniyetle karşıladıklarını belirtti.
AB'de kararların oy birliği temelinde alındığını ve bazen ayrıntıların tartışılmasının ve bazı ülkelerin ikna edilmesinin zaman aldığını kaydeden Rinkevics, her zaman karşılıklı anlayış elde etmeye çalıştıklarını söyledi.
– "Ukrayna kazanırsa daha güvende oluruz"
Rusya'nın Ukrayna'ya karşı başlattığı savaşın Letonya tarihinin trajik dönemlerini anımsattığını anlatan Rinkevics, savaşın 6. ayında olunmasına rağmen Ukraynalılar için "büyük bir duygusal destek" olduğunu vurguladı.
Savunma harcamalarını artıracakları bilgisini veren Rinkevics, şöyle devam etti:
"Ukrayna, Ruslarla savaşırken aynı zamanda Avrupa'nın ve Letonya'nın bağımsızlığı ve güvenliği için de savaşıyor. Bu açıdan bakıldığında, Ukrayna'yı desteklemek için mümkün olan her şeyi yapmamız gerektiğine inanıyoruz. NATO müttefiklerimize güveniyoruz, ülkemizi korumamıza yardımcı olmak için ellerinden geleni yaptıklarını biliyoruz. Daha fazlasını yapmamız gerektiğini de biliyoruz. Bu yüzden savunma harcamalarımızı yüzde 2,5'e çıkarıyoruz. Belki gelecekte meclis kararıyla bu sayı daha da artacak. Ayrıca, gelecekte bir gün Kremlin'deki bazı adamların bir sonraki ülkenin Polonya, Baltık Devletleri veya başka bir ülke olması gerektiğini düşünmemesi için Ukrayna'nın kazanmasına yardım etmeleri gerektiğine inanıyoruz. Dolayısıyla, Ukrayna kazanırsa daha güvende oluruz. Bu yüzden Ukrayna'yı elimizden geldiğince desteklememiz gerektiğine inanıyoruz."