İSTANBUL (AA) – ALAADDİN MUSTAFAOĞLU – Libya Ulusal Birlik Hükümetinin Ekonomi Bakanı Selame el-Guveyl, Türkiye ve Libya'nın ekonomide birbirini tamamladığını ve kazan-kazan ilkesini somutlaştırmak için uyum içinde olduğunu söyledi.
Bakan Guveyl, AA muhabirine yaptığı açıklamada, halihazırda iki ülkeyi ekonomik entegrasyonun bir araya getirdiğini, Libya'nın yeniden inşa sürecinde pek çok hizmete ve teknolojiye ihtiyaç duyduğunu, Türkiye'nin de bunun için gerekli deneyime ve bilimsel birikime sahip olduğunu ifade etti.
Libya devriminden seneler önce Türkiye'nin Libya'da ekonomik açıdan aktif olduğunu kazan-kazan ilkesini hayata geçirdiğini hatırlatan Guveyl, bölgenin istikrarında iki ülkenin büyük bir rol oynayabileceğini kaydetti.
Türkiye-Libya ilişkilerinin eğitim, ticaret, ekonomi, hizmet sektörü, sağlık, altyapı, yol, enerji ve diğer alanlarda sıcak bir dönem yaşadığını aktaran Libya Ekonomi Bakanı Guveyl, Türkiye sanayisinin pazara ihtiyaç duyduğunu, Libya'nın ise Afrika'nın birçok ülkesine açılan bir sınır kapısı niteliğini taşıyan, stratejik coğrafyada bulunduğunu, dolayısıyla Türkiye – Libya iş birliğinin artabileceğinin altını çizdi.
Kuzey ve güney Akdeniz ülkeleri arasındaki ekonomik entegrasyona işaret eden Guveyl, güney Akdeniz ülkelerinin coğrafi konumu, tüketim kültürü ve Türk malı ihtiyacının yanı sıra zenginliğe, doğal kaynaklara ve petrol sahalarına da sahip olduğuna dikkati çekerek, şöyle devam etti:
"Libya, Türk tecrübesini aktarmak ve Türkiye'nin sahip olduğu deneyime fırsat sağlamak için çaba sarf ediyor. Karşılıklı fayda için çok fazla değerimiz, bilgimiz ve kaynağımız var. Libya-Türkiye ilişkilerini önemsememizi sağlayan ortak tarihi ve dini değerlere sahibiz. Libya'yı altyapısı, gelişimi ve dünyadaki aktif rolü açısından Türkiye düzeyinde görmeyi arzuluyoruz. Türkiye artık etkin ve seçkin bir ülke ve küresel olarak da gerçek bir dengeye sahip bir aşamaya geçti."
Türkiye'nin bölge ülkeleri arasındaki rolüne değinen Guveyl, "Bugün Türkiye, ülkeler arasında stratejik bir ara bulucu rolü oynuyor. Bu pozisyonu destekliyoruz." dedi.
– "Etkili ülkeler arasında bir uzlaşı sağlanması tüm bölgenin menfaatine"
Libya, Türkiye ve Mısır'ın stratejik ilişkilere sahip olduğunu söyleyen Guveyl, "Libya, Türkiye'yi Mısır gibi önemli bölge ülkeleriyle ortak haline getirmeye her zaman hazırdı." ifadelerini kullandı.
Guveyl, Libya'nın ekonomik, coğrafi ve sınai kimliğini belirlemek için hep Türkiye ve Mısır arasında kaldıklarını ve bu nedenle ülkesinin uzlaşı ve ortaklık kültürünü çağrıştıran bir unsur olmak zorunda olduğunu anlatarak "Türkiye ile Libya meselesinde etkili ülkeler arasında bölgesel bir uzlaşı sağlanması, elbette tüm bölgenin menfaatine olacaktır." diye konuştu.
Libya'nın birkaç Arap ve Afrika ülkesiyle sınırı bulunduğunu, kara kıtaya açılan bir kapı olarak kabul edildiğini hatırlatan Ekonomi Bakanı, ülkesinin Afrika'nın can damarı haline gelmesi ve bir serbest ticaret noktası olması ümidini dile getirerek, "Ankara'nın bir pazara ihtiyacı var. Libya, Türkiye ile Libya'yı çevreleyen Arap ve Afrika ülkeleri arasındaki gerçek bağlantı olacak." şeklinde konuştu.
Libya'nın dünyaya açık olduğunu ancak tüketim kültürü ve tutkusunun Türkiye ile Mısır arasında farklılık gösterdiğini aktaran Libyalı Bakan, "Başka ülkelerden bazı kaynakları ithal etmemiz gerekebilir ancak gerçek pazar Mısır ve Türkiye. Türkiye ile Libya tarihinin birbirinden ayrılamayacağını düşünüyorum ancak yolun bağlamından saptığı durumlar olabilir. Libya'da siyasi bölünme, gerçekleşmesi gereken entegrasyonun büyük bir kısmına engel oldu." değerlendirmesinde bulundu.
Ülkesinde işlerin düzelmeye başladığını belirten Guveyl, tüm ülke yetkililerin Libya'nın önemini, bölgesel etkiye sahip ülkeler arasında iyi bir bağlantı olduğunu anlamaya başladığını dile getirdi.
-Yapılan sözleşmelerin yürütülmesi
Türk şirketlerinin Libya'ya göz ardı edilemeyecek sözleşmelerle bağlantılı olduğuna dikkati çeken Guveyl, bu sözleşmelerin teknik yönleri, zaman ve iş kalite kontrolleri ele alınarak yeniden canlandırılması ve uygulanması için çalışılması gerektiğini vurguladı.
Guveyl, Türk şirketlerinin Libya'da, tüketim kültürüne ve ülkenin gerçekten ihtiyaç duyduğu şeylere göre ve bölgesel oluşumlarla uyumlu şekilde garantili çalışma hakları olduğunu ifade eden Guveyl, bunun göz ardı edilemeyecek bir kazanım olduğunu kaydetti.
-"Libya, ticaret için bir geçiş bölgesi"
Ülkesinin ticari potansiyelini tekrarlayan Bakan Guveyl, "Libya, Orta Doğu'daki en büyük ticari hareketler için bir geçiş bölgesi olma gücüne sahiptir ve bunun için en nitelikli ülkedir." dedi.
Bu durumu, 1 milyon 760 bin kilometrekarelik yüz ölçümü, yaklaşık 2 bin kilometreyi bulan kıyılarının uzunluğu, ekonomi, sanayi ve hizmetlerde deneyimli insan kadrosunun yanı sıra bu konuda hazır olmasına bağlayan Guveyli, şöyle konuştu:
"Halk ve yetkililer olmak üzere Libyalılar, topraklarını ülkeleri ve ortaklarının yararına bir geçiş noktası haline getirmeye kararlı. Kazan-kazan ilkesine dayanan gerçek bir ortaklığa ve tecrübe, teknoloji, gelişme ve bilgi birikimi getirmede iyiliğin ve barışın bir unsuru olacağımıza inanıyoruz. Libya, son dönemde petrol zenginliğinden yararlanamadı ve siyasi bölünme, ülkeyi bir araya toplayacak gerçek bir iradenin olmaması, kazanan-kazanan ilkesini somutlaştıramaması ve birçok siyasi tarafın kontrol girişimleri nedeniyle çok şey kaybetti."
Libya'nın yeniden imarına ilişkin değerlendirmelerde bulunan Ekonomi Bakanı Guveyl, "Gelişme sona ermiyor ve vadeler zamanla ikiye katlanıyor, gelecek yıl bugünkünden daha fazlasına ihtiyacımız olacak. Ancak işleri yoluna koymak için şu anda 100 milyar dolara ihtiyacımız olduğunu düşünüyorum." dedi.
Yeniden imar için en öncelikli sektörlerin enerji, yol, köprü, konut, sağlık, ticaret, bilişim ve eğitim olduğunu belirten, Libya Ulusal Birlik Hükümetinin Ekonomi Bakanı Selame el-Guveyl, yabancı yatırımlar konusunda Libya yasalarının dünyanın en iyileri arasında yer aldığını savunarak, bu yasaların 2010 yılında güncellendiğini kaydetti.
Libya ekonomisi, günde 1.3 milyon varil üretiminden dolayı ağırlıklı olarak ham petrol gelirlerine bağlı. Ülke, Afrika'nın en büyük petrol rezervlerine sahip.