BUENOS AIRES (AA) – Şili'de Senato, 4 yıldır bekleyen ve bazı maddeleri sebebiyle ülkede tartışma konusu olan, "TPP11" olarak bilinen Kapsamlı ve Aşamalı Trans-Pasifik Ortaklığı Anlaşması'nı (CPTPP) onayladı.
Şili Senatosunda yapılan oylamada 1 çekimser, 10 hayır oyuna karşı 27 evet oyuyla, dünyanın en büyük üçüncü ticaret anlaşması olarak bilinen CPTPP, 4 yıllık sürecin ardından kabul edildi.
Oylamada hükümet ittifakına mensup senatörlerin "hayır" oyu kullandığı anlaşmanın yürürlüğe girebilmesi için solcu Cumhurbaşkanı Gabriel Boric tarafından onaylanması gerekiyor.
CPTPP, Avustralya, Brunei, Kanada, Şili, Malezya, Meksika, Japonya, Yeni Zelanda, Peru, Singapur ve Vietnam'ı kapsayan Asya Pasifik bölgesinde çok taraflı bir ekonomik entegrasyon anlaşması olarak öne çıkıyor.
Ticaret engellerini azaltmayı, ortak bir fikri mülkiyet çerçevesi oluşturmayı, iş hukuku standartları ile çevre hukukunu güçlendirmeyi ve anlaşmazlıklara karşı uzlaşma mekanizması kurmayı amaçlayan anlaşma 500 milyon nüfusluk bir pazarı barındırıyor.
Boric hükümeti, tartışmalara konu olan CPTPP'deki anlaşmazlıklara karşı uzlaşma mekanizmasını, anlaşmaya taraf ülkelerle yapacağı ek anlaşmalarla çözme niyetinde.
Şili Dışişleri Bakanı Antonia Urrejola, Senato'da yaptığı konuşmada, Boric'in anlaşmayı onaylamadan önce, üye ülkelerle uyuşmazlık mekanizmaları hakkındaki ek anlaşmalarda ilerleme kaydedilmesini bekleyeceğini söyledi.
Hükümetin, mevcut uzlaşma mekanizmalarını eleştirdiğinin altını çizen Urrejola, bu konuda uluslararası tartışmanın bir parçası olmak istediklerini belirtti.
– Anlaşma sol kesimin hedefinde
TPP11, Şili'de ülkenin ekonomi ve üretim egemenliğini ihlal ettiği, su, tohum ve işçi hakları gibi konulara doğrudan karıştığı gerekçesiyle sosyal organizasyonlar ve sol kesimin hedefinde bulunuyor.
Şili'deki işçi sendikasının yaptığı, TPP11'in Senato'da oylanmasını reddettiği açıklamada, "iş sözleşmesi, tazminat, asgari ücret, tatiller, Emzirme Yasası, 40 saatlik iş günü ve emeklilik gibi diğer temel hakları kaybetme riski vardır." ifadesine yer verildi.
TPP11, 2016'da başlangıçta aralarında ABD'nin de bulunduğu bir dizi ülke tarafından imzalanmış, 2017'de eski ABD Başkanı Donald Trump yönetimi anlaşmadan çekilmiş ve anlaşmanın mevcut hali Mart 2018'de eski Şili Cumhurbaşkanı Michel Bachelet'in başkanlığının bitmesine kısa bir süre kala Şili'nin başkenti Santiago'da imzalanmıştı.
Şili'de Kongre'nin alt kanadı Temsilciler Meclisi, anlaşmayı Ekim 2019'da onaylamış, ülkede patlak veren sosyal patlama ve onu takip eden Kovid-19 salgını nedeniyle anlaşmanın Kongre'deki süreci rafa kaldırılmıştı.
TPP11, Aralık 2018'de Avustralya, Kanada, Japonya, Meksika, Yeni Zelanda ve Singapur'da, Ocak 2019'da da Vietnam'da yürürlüğe girdi.
Bu arada, anlaşma Peru'da Kongre tarafından 2021'de kabul edilmişti.