ANKARA (AA) – ETHEM EMRE ÖZCAN/ÖMER KOPARAN – Suriye'de terör örgütü PKK/YPG'nin işgalindeki sahalardan petrol satışını durdurmasının ardından Beşşar Esed rejimi kontrolündeki bölgelerde, "yakıt krizi" had safhaya çıktı.
Esed rejiminin kontrolündeki alanlarda, halihazırda yakıt krizi yeniden baş gösterirken, terör örgütü PKK/YPG'nin'n ülkenin petrol sahalarının yüzde 70'inden fazlasını işgal etmesi krizin başlıca nedenleri arasında yer alıyor.
Esed rejimi, Suriye'de yakıt ihtiyacının bir kısmını İran üzerinden, bir kısmını da PKK/YPG'yle yürüttüğü petrol ticareti üzerinden karşılamaya çalışıyor.
Rejimin hükümet başkanı Hüseyin Arnus, geçen yıl yaptığı açıklamada, günlük 200 bin varil petrol ihtiyaçları olduğunu ancak çıkardıkları petrolden bu ihtiyacın sadece yüzde 10'luk bölümünü karşılayabildiklerini ileri sürmüştü.
Yerel kaynaklardan edinilen bilgiye göre, Suriye'de Fırat'ın doğusunda enerji kaynaklarını işgal eden terör örgütü PKK/YPG, 19 Kasım'dan itibaren Esed rejimine petrol satışlarını durdurdu.
ABD'nin yaptırım uyguladığı Esed rejimine daha önce binlerce tır petrol satan terör örgütünün bu adımı, rejim kontrolündeki Şam, Halep, Lazkiye, Humus gibi büyük kentlerde krizi derinleştirdi.
– Kalabalık kentlerde ulaşım durma noktasına geldi
Yakıt krizi nedeniyle kalabalık kentlerde ulaşım durma noktasına geldi.
Esed rejimi, Nisan 2021'de yaşanan benzer yakıt krizinde olduğu gibi bu sefer de çözüm bulmakta yetersiz kaldı. Kalabalık şehirlerde ulaşım olumsuz etkilenirken, bazı istasyonlar yakıt olmadığından satış yapamıyor.
Rejimin gerekli adımları atmadığını düşünen halk, yakıt ihtiyacını karaborsadan temin etmeye çalışıyor.
AA'nın başkent Şam'dan elde ettiği görüntüde, bir yakıt istasyonunun tedarik sıkıntısından kapalı olduğu görüldü.
– Yakıt fiyatlarına zam
Yakıt tedarikinde büyük sıkıntı yaşayan rejim, krize çareyi yine zamlara başvurmakta aradı.
Esed rejiminin İçişleri Bakanlığı, 5 Aralık'ta ticari ve sanayi kullanımı için piyasaya sürülen yakıt fiyatlarını neredeyse iki katına çıkardı.
Rejim medyasındaki haberlere göre, mazotun litre fiyatı 2500 Suriye lirasından (SL) 5400 SL'ye, benzinin litre fiyatı 3500 SL'den 4900 SL'ye yükseltildi.
Suriye'de karaborsa 1 ABD doları yaklaşık 5 bin 880 SL'ye denk geliyor.
– Rejim de Halep'te örgüt işgalindeki mahallelere yakıt girişini engelliyor
Terör örgütü PKK/YPG'nin 3 hafta önce rejime petrol satışını durdurmasının ardından Esed rejimi de Halep kent merkezinde örgüt işgalinde bulunan Şeyh Maksut ile Eşrefiyye mahallelerine abluka uygulamaya başladı.
Fırat'ın doğusundaki bölgelerden yakıt satışını durduran terör örgütüne baskı yapmayı amaçlayan rejim, söz konusu mahallere 26 Kasım'dan bu yana yakıt ve bazı temel gıda ürünlerinin girişine izin vermiyor.
Esed rejimi güçleri, 26 Kasım'dan bu yana uyguladığı söz konusu ablukayı sürdürüyor.
– Rejim "çaresizliğini" kabul etti
Rejimin ticaret bakanı Amr Salim, rejime yakınlığıyla bilinen Şam FM'e 6 Aralık'ta yaptığı açıklamada, "büyük bir yakıt kriziyle karşı karşıya oldukları"nı söyledi.
"Yakıt krizi sürpriz değildi. Bu krizin çözümü için bir tarih yok" diyen Salim, krizin çözümüne ilişkin planlarına dair herhangi bir bilgi paylaşmadı.
Salim, yakıt ithalinin peşin ve yabancı kurla yapılmasının kendileri için büyük yük olduğunu ve bu durumun yerel para birimi SL'nin değerini olumsuz etkileyeceğini savundu.
– Spor müsabakaları ertelendi
Krize "petrol sevkiyatlarındaki gecikme" ve "rejime uygulanan ekonomik yaptırımların" yol açtığını savunan rejim hükümeti, 6 Aralıkta kamu kurumlarında haftalık tatil günleri olan cuma-cumartesiye iki haftalığına pazar gününü de eklediğini açıklamıştı.
Rejimin futbol ve basketbol federasyonları da 7 Aralık'ta yaşanan yakıt krizini gerekçe göstererek tüm yaş kategorilerinde bu ay planlanan müsabakaları Ocak 2023'e kadar erteleme kararı almıştı.
– Enerji kaynaklarının büyük kısmı PKK/YPG işgalinde
Deyrizor ve Haseke illerinde terör örgütü PKK/YPG işgalindeki bölgeler, petrol ve doğal gaz açısından Suriye'nin en zengin enerji kaynaklarına sahip.
Irak sınırına hakim Deyrizor, ülkenin en büyük enerji kaynaklarına ev sahipliği yapıyor. Kenti ikiye bölen Fırat Nehri'nin doğusu Suriye'nin en büyük petrol sahalarını oluşturan 11 yatağı barındırıyor.
PKK/YPG, ABD desteğiyle Suriye'deki petrol kaynaklarının yüzde 70'inden fazlasındaki işgalini sürdürüyor.
Terör örgütü, Deyrizor'un kuzeydoğu kırsalındaki en büyük gaz tesisi Koniko'yu 23 Eylül 2017'de ele geçirirken, 22 Ekim 2017'de de Suriye'nin en büyük petrol sahası el-Ömer'i işgal etmişti.
Ülkedeki petrol rafinerileri ise rejim güçlerinin kontrolü altında bulunuyor.