Milattan önce ilk madenin işlendiği yer olarak bilinen Elazığ’ın Maden ilçesinde yapılan tarihi izole bacaları, günümüze kadar varlığını koruyor. Son zamanlarda MTA tarafından yapılan inceleme ve saha çalışmalarında cumhuriyet tarihinin en büyük maden rezervi bulunan ilçede vatandaşlar, maden bacalarının restore edilmesini istiyor.
Milattan önce ilk madenin işlendiği yer olarak bilinen ve tarihinde Huri, Mittani Krallıkları, Roma İmparatorluğu, Anadolu Selçuklu ve Osmanlı devletine ev sahipliği yapan Elazığ’ın Maden ilçesi, günümüze kadar varlığını koruyan ender ilçelerin başında geliyor. Diyarbakır-Elazığ karayolu üzerinde dağlık alana kurulu ve maden yataklarının bulunarak işlenmesi nedeniyle ekonomik katkı sağlayan bakır yatakları 1939 yılında Etibank’a devredilmesi sonucu ilçe halkına ve bölgeye önemli istihdam imkânı meydana getirdi. 1939 yılında bakır fabrikasının kurulmasıyla birlikte yapılan ilk baca ve 1970 yılında yenilendi. Yılardır ayakta durmayı başaran ve ilçeye girildiği anda her noktadan görülen tarihi maden bacaları ilçenin simgesi halin geldi. Son zamanlarda MTA tarafından yapılan inceleme ve saha çalışmalarında cumhuriyet tarihinin en büyük maden rezervi bulunan ilçede vatandaşlar, maden bacalarının restore edilmesini istiyor.
“İki baca arasından su akar gibi bakır akardı”
Uzun yıllar boyunca maden fabrikasında çalışan Hayati Acar, “Bu bacalar Cumhuriyet Döneminden sonra yapıldı. Bacalar izabe yapıldıktan sonra izabede çıkan kötü dumanın madene yayılmaması, galeri usulü ile izabeden çıkan dumanın daha üst seviyelere çıkmaması için bacaları yaptılar. 1939da yapılan eski baca yıkıldıktan sonra yeni bacayı 1970’den sonra yaptılar. 23 Mart 1939, Maden’de bakır akışının başlamasıdır. 23 Martta her zaman biz Etibank olarak da bayram yapardık. Bir şenlik düzenlenirdi. İki baca arasından su akar gibi bakır akardı. Bu bacaların yıkılmasına artık müsaade etmiyoruz. Çarşımız Maden’in tapusudur, Maden Çarşısı’nın yıkılmasını istemiyoruz. Camimiz de minaremiz de bacamız da yıkılmasın. Bacalar bizim sembolümüzdür” dedi.
“Bacalar Maden’in simgesidir”
Bacaların Maden ilçesinin simgesi olduğunu ifade eden vatandaşlardan Hüseyin Üzek ise “İlk baca 1939 da yapılmış, 70’li yıllarda yıkıldıktan sonra yerine yeni baca yapılmış. Burayı korumak zorundayız çünkü gördüğünüz baca Maden’in simgesidir. Restore edilirse daha güzel olur. Şu anda hükümet konağımız, saat kulemiz restore ediliyor. Bunun da restore edilmesini istiyoruz” diye konuştu.