GÖRÜNTÜ DÖKÜMÜ :
– TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu
– Hazine ve Maliye Bakanlığının 2023 yılı bütçesi görüşmeleri
– Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati'nin konuşması Hazine ve Maliye Bakanlığının 2023 yılı bütçesi TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda
– Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati: (2)
– “Enflasyon verisi TÜİK tarafından tüm Türkiye'yi kapsayacak şekilde AB ve dünya genelinde kullanılan uluslararası tanım, kavram ve yöntemlerle hesaplanmaktadır. Avrupa İstatistik Ofisi başta olmak üzere uluslararası kuruluşlar bu hesaplamaları sürekli incelemekte ve raporlarında TÜİK'in tüm istatistiklerinin uluslararası kriterlere uygun olduğunu defaatle ifade etmektedir”
– “TÜİK'in ürettiği resmi istatistiklerin, masa başında birkaç kişilik ekiple hiçbir akreditasyonu olmayan Enflasyon Araştırma Grubu tarafından gerçekçi şekilde hesaplaması mümkün değildir”
– “Mevcut ÜFE seviyesinin önümüzdeki dönemde TÜFE enflasyonunda öngördüğümüz düşüşü bozacak bir baskı oluşturmasını beklemiyoruz”
– “İyileştirmeler her türlü alanda rakamlara yansıyacak”
Nebati, büyümeden kaynaklanan refah artışının toplumun her kesimine yansımasının, hükümetleri döneminde öncelikli politikaları olduğunu belirtti. Çalışanlar ile emeklilerin maaş ve ücretlerinde sağlanan artışlara işaret eden Nebati, “Nitekim, önümüzdeki dönemde bu iyileştirmeler her türlü alanda rakamlara yansıyacaktır.” değerlendirmesinde bulundu.
Gelir eşitsizliğini gösteren Gini katsayısına ilişkin eleştirilere de yanıt veren Nebati, “TÜİK, gelir dağılımı göstergesi olarak 'hane halkı kullanılabilir gelire göre' ve 'eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirine göre' olmak üzere iki farklı yöntemle Gini katsayısını hesaplamaktadır. Hanehalkı kullanılabilir gelire göre Gini katsayısı kapsayıcı büyümeye yönelik uygulanan politikalarla 2006'daki 0,403 seviyesinden, 2019 yılında 0,387'ye geriledi, ancak 2020 yılında salgının olumsuz etkileriyle 0,402 seviyesine yükselmiştir. 2021 yılında 0,391 seviyesine doğru iyileşme gerçekleşmiş olup, eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert gelirine göre Gini katsayısı ise 0,401 seviyesine düşmüştür. Her iki yöntemle de hesaplanan Gini katsayısında geçmiş yıllara göre iyileşme sağlanmıştır.” dedi.
Bakan Nebati, ekonomi kurumları arasında koordinasyon sorunu olduğu değerlendirmeleri üzerine ise Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'nde, Ekonomi Koordinasyon Kurulunun yanı sıra, Fiyat İstikrar Komitesi, Gıda Komitesi, Finansal İstikrar Komitesi gibi yapılarla koordinasyonu güçlü şeklide sağladıklarını söyledi.
Her ülkenin kendi ekonomik ve toplumsal koşullarına göre farklı politika ve tedbirleri uygulamaya aldığını belirten Nebati, kur korumalı mevduat uygulamasıyla döviz kurlarında ortaya çıkan yüksek oynaklığı önemli derecede azalttıklarını aktardı.
– “Net hata noksan kaleminde ölçülmeyen girişler düşecek”
Nebati, ödemeler dengesi istatistiklerinde yer alan net hata noksan kalemindeki artışa ilişkin de açıklamada bulunurken, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Ödemeler dengesi istatistiklerinde ana ilke olarak çift kayıt muhasebe sistemi benimsenmiştir. Ödemeler dengesinin her bir işlemi, o işlemin giriş ve çıkış kayıtlarını gösterecek şeklide iki ayrı kaleme eşit değerde ve karşılıklı olarak kaydedilmektedir. Çift kayıt muhasebe sistemine göre, her ekonomik işlemin bir alacak bir de borç olmak üzere iki kaydı gerekmektedir. Bu kapsamda, cari işlemler dengesi ile sermaye ve finans hesabı kalemlerinin toplamının sıfır olması gerekmektedir. Toplamın sıfır olmadığı durumlarda kalan tutar net hata ve noksan olarak hesaplanmaktadır. Yeni bilgiler ve veriler geldikçe istatistikler güncellenir ve bu tutarlar net hata noksan kaleminden düşülerek ilgili kaleme işlenir. Bu kalemin oluşmasına çeşitli faktörler neden olabilir. Bunlardan biri dış ticaret mal hareketi ve finansal dönemin zaman uyumsuzluğu, yani ihracatı gerçekleşen malın ödemesi 3 ay sonra geliyorsa, bu kalem net hata noksanda 3 ay boyunca 'giriş' olarak görünür. Bazı veriler istatistikler geç yansır. Özel sektörün yurt dışı mevduatları, Uluslararası Ödemeler Bankası tarafından 4 ay gecikmeli yayımlanıyor. Verilerin gelmesiyle net hata noksan kalemine yansıyor.”
Anket yoluyla toplanan verilerde de ölçüm hataları olabileceğine dikkati çeken Nebati, “Buna en iyi örnek turizmdir. Gelen turistlere anketle sorularak yapılan gelir hesaplamaları tam ölçümü yansıtmamaktadır. TÜİK tarafından turizm istatistiklerinde daha yeni güncelleme yapıldı. Yarın açıklanacak eylül ayı ödemeler dengesi verilerinde bu güncellemeyi göreceğiz. Bu güncellemeyle net hata noksan kaleminde daha önce tam olarak ölçemediğimiz girişler düşmüş olacak. Beyan yanlışları da tespit edildikçe güncellenerek net hata noksana yansımaktadır. Bunun dışında 'yastık altı varlık' diye tabir ettiğimiz bankacılık dışında tutulan tasarrufların bankalara Türk lirası karşılığı satılması durumunda bu işlemin bir karşılığı ödemeler dengesinin ilgili kalemine kaydedilirken, hangi bir beyanda bulunulmadığı sürece diğer karşılığı net hata ve noksan kalemine yansıtılmaktadır.” dedi.
Nebati, pek çok ülkede dönem dönem net hata noksan kaleminin yüksek seviyelere ulaştığını belirtirken, “2021 yılında net hata noksan en yüksek pozitif olan ülke, 159,3 milyar dolarla ABD olurken, en yüksek negatif ülke olan 167,4 milyar dolarla Çin'dir.” diye konuştu. Türkiye'de diğer ülkelerin çok altında ocak-ağustos döneminde 28,3 milyar dolarlık bir giriş gözlendiğini belirten Nebati, “Türkiye şeffaf, açık, net ne yaptığı belli olan bir ülke.” diye konuştu.
News
