İSTANBUL (AA) – Türk Eximbank Genel Müdürü Ali Güney, "Önümüzdeki sene uluslar üstü kuruluşlardan Hazine garantisiyle beraber ciddi anlamda fon getirmeyi planlıyoruz. Getirdiğimiz fonları nötr karbon salınımı, yeşil mutabakata uyum konusunda ihracatçılara kullandıracağız. Bu fonlar uzun vadeli uygun maliyetli kaynaklar oluyor. Önümüzdeki sene 1 milyar dolara yakın kaynağı getirmeyi planlıyoruz." dedi.
Turkuvaz Medya Grubu’ndan Sabah Gazetesi tarafından Turkuvaz Medya Center’da düzenlenen "Türkiye İhracat Seferberliği Zirvesi’nde, "Türkiye’nin Hizmet İhracatı Vizyonu, Fırsatlar ve Yeni Teşvikler" ve "Sağlık Turizmi Hizmetlerine Yönelik Yeni Teşvikler ve Sağlık Hizmeti İhracatı Vizyonumuz" başlıklarıyla iki panel gerçekleştirildi.
– "2023’te 1 milyar dolar kaynağı sürdürülebilirlik temalı getireceğiz"
Türk Eximbank Genel Müdürü Ali Güney, panelde yaptığı konuşmada, nakdi kredi desteklerinin yarıya yakınının Merkez Bankası kaynağı, yarısının ise yurt dışı fonlamalardan karşılandığını belirterek, Türkiye’de bankacılık sektöründe yurt dışından en büyük fonu getiren üçüncü banka seviyesinde olduklarını söyledi.
Güney, Eximbank desteklerinden faydalanan firma sayısını artırmak için çalıştıklarını ve KOBİ’lere özel önem verdiklerini belirterek, gelecek sene Eximbank açısından hizmet ihracatına verdikleri desteklerin tabana yayılması ve artırılması için faaliyet içinde olduklarını aktardı.
Eximbank’ın sürdürülebilir fon kaynaklarına erişiminin her geçen gün arttığını kaydeden Güney, sürdürülebilirlik prensibini ana unsur haline getirdiklerini, tematik fonlara erişim için bankada yapılması gereken aksiyonları tamamladıklarını vurguladı.
Güney, şunları söyledi:
"Sera gazı takibi, emisyon takibi raporlaması belgesini aldık. Böylece aslında Eximbank’tan kredi kullanan müşterilerin faaliyetlerinden dolayı sarf etmiş oldukları emisyonu takip ederek onlara raporlayabiliyoruz. 10 milyon dolar ve üzerindeki kredileri sürdürülebilirlik süreçlerine sokuyoruz ve geçen firmalara bunu sağlıyoruz. Bu ihracatçılarda da farkındalık oluşturuyor. Bu sistem alınan sertifikasyonlar da yeşil fonlara erişimde de güçlü kılıyor. 2 milyar dolara yakın fonu getirip ihracatçılara kullandırdık ve devam ediyoruz. Bu yıl sürdürülebilirlik temalı 2 sendikasyon gerçekleştirdik, bu 1,4 milyar dolarlık bir fona tekabül ediyor. Önümüzdeki sene uluslar üstü kuruluşlardan Hazine garantisiyle beraber ciddi anlamda fon getirmeyi planlıyoruz. Getirdiğimiz fonları nötr karbon salınımı, yeşil mutabakata uyum konusunda ihracatçılara kullandıracağız. Bu fonlar uzun vadeli uygun maliyetli kaynaklar oluyor. Önümüzdeki sene 1 milyar dolara yakın kaynağı getirmeyi planlıyoruz."
-"Görünenin yaklaşık 1,5 katı sağlık hizmeti ihracatımız var"
Ticaret Bakanlığı Uluslararası Hizmet Ticareti Genel Müdürü Dr. Emre Orhan Öztelli ise bu yıl kayıt altında olan sağlık hizmeti ihracatının 2 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmesini beklediklerini bildirdi.
Öztelli, "Ancak kayıt dışılık göz önüne alındığında şu anda 5 milyar dolar seviyesinde sağlık hizmeti ihracatı olduğunu düşünüyoruz. Yani görünenin 1,5 katına yaklaşan bir ihracat söz konusu." dedi.
Hizmet ihracatını 2012 yılından beri desteklediklerini belirten Öztelli, şunları kaydetti:
"Şimdiye kadar elimizdeki tecrübeleri bir araya getirerek, biri de revizyon olmak üzere 4’lü bir destek paketi açıkladık. Gelişmekte olan ülkelerin GSMH’daki payı içinde yüzde 60-80 oranına sahip bir hizmet sektörü payı var. Türkiye’de de GSMH içinde hizmet sektörünün payı yüzde 65. Sağlık sektörü de pandemi döneminde payını katladı. Mümkün olduğunca hizmet sektörü içindeki bu payımızı artırmak ve dünyaya ihraç ederek, ülkemize döviz kazandırmak hedefimiz var. Aslında bu konuda oldukça başarılıyız. 62 milyar dolar hizmet ihracatımız vardı, bu yıl içerisinde 87 milyar doları buldu. Sene sonuna kadar hizmet ihracatının 100 milyar doları geçeceğini düşünüyoruz. Cumhurbaşkanımızın kararıyla genel destek hizmetlerini sınıflandırdık ve tamamladık. Tüm hizmet sektörlerini kapsayabilmek için diğer hizmetler kategorisi açtık. Hizmet ihracatı içinde 1 milyar dolarlık dizi film ihracatı var. Korsanda 500 milyar dolar kayıp var, bunu da destek paketinin içine dahil ettik. Ayrıca yine ürün yerleştirme reklam gelirlerini de destek kapsamına aldık."
-"Kayda almak için TÜİK’le çalışma yürütülüyor"
Sağlık hizmeti ve bilişim ihracatına pozitif ayrımcılık yaptıklarını dile getiren Öztelli, destek oranını da yüzde 60’a çıkardıklarını ifade etti.
Katma değer olarak bu iki sektör diğerlerinin önünde gittiğine dikkati çeken Öztelli, "Geri dönüşü de çok fazla. Sağlık sektöründe şöyle bir durum var. Normal turistin 800 dolar getirisi var, 40 milyon turistle 37 milyar dolar gelir oluyor. Sağlık sektöründe estetik operasyon için 4 bin dolar, saç ekimi için 10 bin dolar gelir getiren kalemden bahsediyoruz. Biz sektörü sadece desteklemek için değil, TÜİK ile çalışmalar yaparak nasıl kayıt altına almamız gerektiğini de konuşuyoruz. Yılın ilk 10 ayında 1,6 miyar dolarlık sağlık hizmeti ihracatı yaptık. Yılı da 2 milyar doların biraz üzerinde kapatacağız gibi görünüyor. Sektörü veri revizyonu ile kayıt altına aldığımızda 5 milyar doları aşan sağlık hizmeti ihracatı göreceğimizi düşünüyoruz. Sektörde destek paketleri çok iyi karşılık gördü. Hizmet ihracatçısı birliğinde destek paketi çıkmadan önce 2 bin üye vardı, bunların yaklaşık 400 tanesi sağlık sektöründeki kuruluşlardı. Şimdi üye sayısı 3 bin 500’ü geçti ve üyelerin 824 tanesi sağlık kuruluşu oldu." ifadelerini kullandı.
-"İlave bir 33 milyar TL kredi yarattığımız bir paketi bugün öğleden sonra onaylayacağız"
İhracatı Geliştirme Anonim Şirketi (İGE AŞ) Genel Müdürü Kasım Akdeniz de panelde bir sunum yaparak İGE’nin faaliyetleri ve amaçları hakkında bilgi verdi.
Dünyadaki tüm ekonomi modellerinde ihracatın ve KOBİ’lerin özel bir önemi olduğuna dikkat çeken Akdeniz, "Yurt içinde üretip yurt dışına satmak, yurt içinde üretip yurt içine satmaktan daha avantajlı. Hele bir de bugünkü konumuz olan hizmet ihracatı olunca daha da kıymetli." dedi.
İhracatın bankacılık sektörü toplam kredilerinden aldığı payın sadece yüzde 12 olduğunu dile getiren Akdeniz, "Maalesef bu yüzde 12’nin yarısını da Eximbank sağlıyor. Eximbank’ın dışında bankalar diye baktığımızda toplam kredilerin yüzde 6-7’si civarında bir ihracat girdisi rakamı ortaya çıkıyor ki GSYİH’ye katkısı diye baktığımızda net şekilde desteklediğimiz ihracatın parasal anlamda hak ettiği payı hizmet sektöründe almadığını görüyoruz." değerlendirmesinde bulundu.
"Kredi vermiyor kefalet veriyoruz" diyen Akdeniz, verdikleri kefaletler kadar karşılığının da kendilerinde bulunması gerektiğini, bunun içinde öz kaynaklar ve Hazine kaynaklarını kullandıklarını ifade etti.
Akdeniz, "Bu kaynaklarımızı kullanarak 840 milyonluk bir paket hazırladık ve bu rakam toplamda 13,3 milyar TL kefalet hacmi yaratıyor. Bu hazırladığımız paket bu yılsonuna kadardı ve tamamen tükendi. İlave bir 33 milyar TL kredi yarattığımız bir paketi bugün öğleden sonra onaylayarak bunu 2023’e de taşıyacağız." dedi.
-"Dünyada sağlık hizmeti turizmiyle ilgili 100 milyar dolarlık hacim var"
Hizmet İhracatçıları Birliği (HİB) Yönetim Kurulu Üyesi ve Sağlık Komitesi Başkanı Prof. Dr. Orhan Gazi Yiğitbaşı ise birliğin 2018 yılında kurulduğunu ve tüm hizmet ihracatçılarını kapsayan yapısıyla büyük bir sinerji oluşturduğunu vurguladı.
Dünyada sağlık hizmeti turizmiyle ilgili 100 milyar dolarlık hacim olduğunu anlatan Yiğitbaşı şöyle konuştu:
"Sağlıkla ilgili de 4-5 milyar dolar aslında bir ihracatımız var. Kıymetli bir alan. Klasik turizm hizmetinde turizm başına gelir 850 dolarken bizde 2 bin 850 dolar civarında. İthalat yüzde 8 sadece. Ekonomik anlamda çok kıymetli ve bir hastayı iyileştirdiğinizde sağladığı kanaat gelip geçici değil. Sosyal çarpan etkisi var. Bizim sağlık komitesi olarak 850 civarında üyemiz var ve her geçen gün artan kapasitede gidiyoruz. Ama bir yunus hareketine ihtiyacımız var. Doğru ve kaliteli yapabilmek için ihracatı doğru planlama ve strateji gerekiyor. Elinde çanta Kazakistan’a gidiyorum dersen birşey yaparsınız ama bunun masaya yatırılması lazım. Uygulamada fena değiliz, ama planlamada olduğu gibi, kalitesiz merdiven altı uygulamaları kontrol mekanizmaları zayıf. Kontrol ve standartta zayıfız. Bu zayıf olunca da düzeltici önlemlerde geri kalıyoruz. İhracatta yükseldik, belki biraz daha yükseleceğiz, ama bu önlemleri alamazsak ivme aşağı doğru gider ve rakiplere kayar. Bu konuları sürekli genel müdürlüklerde kendi ekiplerimizle de istişare ediyoruz. Cumhurbaşkanlığı yönetim sistemi bu tür organizasyonlara müsait, gerekli yunus hamlesi yapılacaktır diye düşünüyorum.”
Öte yandan, zirvenin ikinci panelinde ise "Sağlık Turizmi Hizmetlerine Yönelik Yeni Teşvikler ve Sağlık Hizmeti İhracatı Vizyonumuz" başlığı ele alındı.
Ticaret Bakanlığı Uluslararası Hizmet Ticareti Genel Müdür Yardımcısı Alperen Kaçar, Bahçeşehir Üniversitesi Rektör Danışmanı ve Hizmet İhracatı Birliği Denetim Kurulu Üyesi Dr. Tunç Bozbura, Hizmet İhracatçıları Birliği Sağlık Hizmetleri Komitesi Üyesi İdris Sarıaydın ve TOBB Uluslararası Sağlık Turizmi Meclisi Başkanı Özgür Öztan’ın katılımıyla yapılan paneli Sabah Gazetesi Ekonomi Yazarı Feride Cem yönetti.
News
