HARTUM (AA) – Avrupa Birliği (AB) ile Birleşmiş Milletler (BM) Sudan'daki Geçiş Entegre Misyonu (UNITAMS), Afrika Birliği (AfB), Doğu Afrika'da Hükümetlerarası Kalkınma Otoritesinden (IGAD) oluşan üçlü mekanizma ve 13 ülke, Sudan'da sivillerin liderliğinde bir geçiş hükümeti kurulması çağrısında bulundu.
Sudan ordusunun yönetime el koyduğu 25 Ekim 2021'in yıl dönümü münasebetiyle ABD, Birleşik Krallık, Kanada, Fransa, Almanya, İtalya, Hollanda, Norveç, İspanya, İsveç, İsviçre, Japonya, Güney Kore ve AB tarafından ortak açıklama yayımladı.
Açıklamada, "Sudan halkı, askeri darbenin birinci yıl dönümüne hazırlanırken, Sudan'da ülkenin demokratik yapısını yeniden tesis edecek sivillerin liderliğindeki bir geçiş hükümeti kurmak için kapsamlı bir anlaşmaya yönelik sürekli ve birleşik desteğimizi teyit ediyoruz." ifadeleri kullanıldı.
– Güvenlik güçlerine 'şiddet kullanmaktan kaçınma' çağrısı
23 Ekim'de bir göstericinin güvenlik güçlerince öldürülmesinin kınandığı açıklamada, "Güvenlik güçlerini göstericilere karşı şiddet kullanmaktan kaçınmaya, ifade ve barışçıl toplanma özgürlüğünü koruma yükümlülüklerini yerine getirmeye çağırıyoruz." denildi.
Öte yandan UNITAMS, AfB ve IGAD'dan oluşan üçlü mekanizmadan yapılan açıklamada, şunlar kaydedildi:
"Dün Hartum'da bir göstericinin öldürülmesinden derin üzüntümüzü ifade ediyoruz. Faillerden hesap sorulması için güvenilir bir soruşturma başlatılması çağrısında bulunuyoruz. Herhangi bir şiddet kabul edilemez çünkü bu siyasi krize çözüm bulma çabalarını baltalayacak. Bu nedenle herkesi kışkırtıcı eylemlerden kaçınmaya çağırıyoruz."
Açıklamada, dün Hartum'da bir göstericinin öldürülmesi ve ülkenin güneydoğusundaki Mavi Nil Bölgesinde 220'den fazla kişinin hayatını kaybettiği kabile çatışmalarının aynı bağlamda olduğu ifade edilerek, bunun ülkedeki siyasi krizi sonlandıracak siyasi çözüm bulunması ve siviller liderliğinde bir hükümetin kurulmasının gerekli olduğunu gösterdiği belirtildi.
Üçlü mekanizma, güvenlik güçlerini protestocuların ifade özgürlüğü ve barışçıl toplanma haklarını korumaya çağırdı.
– Büyük gösteri çağrısı
Öte yandan Direniş Komiteleri, 25 Ekim 2021'deki askeri müdahalesinin yıl dönümünde ülke genelinde tam sivil yönetime geçilmesi ve askerin iktidardan çekilmesi talebiyle büyük gösteri çağrısı yaptı.
Sudan Doktorlar Komitesi, dün, asker karşıtı protestolarda bir göstericinin göğsüne isabet eden bir kurşun neticesinde hayatını kaybettiğini duyurmuştu.
Böylelikle ülkede 25 Ekim 2021'de başlayan ve halen devam eden gösterilerde hayatını kaybedenlerin sayısı 118'e çıktı.
Acil durum ilan edilen Mavi Nil Bölgesindeki kabile çatışmalarında da 220'den fazla kişi hayatını kaybetti.
– Bir yıldır istikrar sağlanamadı
Sudan'da 11 Nisan 2019'daki askeri müdahalenin ardından Ağustos 2019'da, Temmuz 2023'e kadar sürmesi planlanan asker-sivil ortaklığında geçiş dönemi başlamıştı.
Sudan'da, ordunun Başbakan Abdullah Hamduk’un geçici hükümetini görevden alıp olağanüstü hal ilan ettiği 25 Ekim 2021'den bu yana tam faal bir hükümet kurulamadı.
Askeri yönetim ise Temmuz 2023'te tüm Sudanlıları temsil edecek seçimlerin yapılmasının ardından iktidarı bırakmayı vadediyor.