BRÜKSEL (AA) – Avrupa Birliği (AB), İngiltere'nin Brexit anlaşmasının parçası olan Kuzey İrlanda Protokolü'nü tek taraflı olarak değiştirme planını kabul etmedi.
AB Komisyonu Başkan Yardımcısı Maros Sefcovic, İngiltere Dışişleri Bakanı Liz Truss'un Kuzey İrlanda ile AB arasındaki ticareti düzenleyen protokolde değişiklik yapılmasını öngören mevzuat planını duyurmasının ardından açıklamalarda bulundu.
İngiliz hükümetinin Kuzey İrlanda Protokolü'nün kurucu unsurlarını geçersiz kılacak yasalar hazırlama açıklamasından "ciddi endişe" duyduklarını ifade eden Sefcovic, protokolün Brexit'in İrlanda adasında ortaya çıkardığı sorunları aşmak ve barışı korumak için AB ve İngiltere arasında anlaşmaya varılan çözüm olduğunu söyledi.
Sefcovic, "Protokol, AB ve İngiltere tarafından imzalanan uluslararası bir anlaşmadır. Uluslararası bir anlaşmayla çelişen tek taraflı eylemler kabul edilemez." değerlendirmesinde bulundu.
Ayrılık Anlaşması ve Kuzey İrlanda Protokolü'nün İngiltere'nin AB'den ayrılığı sonrasında ilişkileri düzenlemek için üzerinde anlaşılan Ticaret ve İşbirliği Anlaşması'nın da temeli olduğuna işaret eden Sefcovic, İngiliz hükümetinin protokolün kurucu unsurlarını geçersiz kılan bir yasa tasarısı ile ilgili ilerlemeye karar vermesi durumunda "AB'nin elindeki tüm tedbirlerle yanıt vereceğini" kaydetti.
Sefcovic, amaçlarının sorunlara protokol çerçevesinde ortak çözümler bulmak olduğuna işaret ederek, "Protokol'ün Kuzey İrlanda'da uygulanmasından kaynaklanan pratik sorunlar siyasi irade ve kararlılıkla çözülebilir." dedi.
İngiltere, bugün AB ile gerginliğe neden olan Kuzey İrlanda Protokolü'nün bazı maddelerini tek taraflı feshetmek için mevzuat çıkarmayı planladığını açıklamıştı.
– Tartışmalı Kuzey İrlanda Protokolü
Brexit anlaşmasının bir parçası olan Kuzey İrlanda Protokolü, Birleşik Krallık'ın parçası olan Kuzey İrlanda ile AB üyesi İrlanda Cumhuriyeti arasındaki ticareti düzenliyor.
Protokole göre, Brexit'e rağmen Kuzey İrlanda, AB'nin Gümrük Birliği kurallarına tabi olmaya devam ediyor. Birleşik Krallık'ın geri kalanıyla ticareti ise Kuzey İrlanda limanlarında gümrüğe tabi tutuluyor.
Katolik ayrılıkçılar ile İngiltere'yle birlik yanlısı Protestanlar arasındaki savaşı sona erdiren Belfast Anlaşması (Hayırlı Cuma Anlaşması) gereği, kontrollerin yapılabildiği fiziki bir kara sınırı oluşturulamıyor. Bu yüzden kontrollerin denizde yapılması kararlaştırılsa da uygulanmasında sorunlar yaşanıyor.
İngiltere, ülkenin toprak bütünlüğünü tehdit ettiğini savunduğu protokolün geniş ölçüde değiştirilmesini istiyor. AB ise protokolün değiştirilmesine sıcak bakmıyor.