Güncel kanunlara göre devlet memurları sakal bırakabilir. Bilindiği gibi devlet memurlarının kılık kıyafet konusundaki hükümleri yönetmelikle sınırlandırılmıştır. 657 sayılı DMK’ye (Devlet memurları kanunu) bağlı Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Çalışan Personelin Kılık ve Kıyafetine Dair Yönetmelik, bu anlamda belirleyicidir. İlgili yönetmelik 16.07.1982 tarihinde Bakanlar Kurulundan çıkmış ve 25.10.1982 tarih ve 17849 sayılı Resmi Gazete ile yürürlüğe girmiştir.
Bu tarihten sonra çeşitli tarihlerde ihtiyaçlar doğrultusunda değişiklikler yapılmıştır. Önceki uygulamada memurların sakal bırakması bu yönetmelik kapsamında yasaktı. 2009-2015 yılları arasında Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız’ın sakallarıyla ekran karşısına çıkması, kamuda sakal konusunu yeniden gündeme getirdi.
Ardından 2019 yılında pandeminin patlak vermesiyle birlikte bazı idareler tarafından sakal serbestliği inisiyatif alınarak tanındı. Bu konudaki tartışmaya son noktayı ise Danıştay 10. Dairesi koydu. 20.04.2022 tarihli karar ile 657 sakal yönetmeliği olarak bilinen yönetmeliğin 5-b maddesindeki “Hergün sakal tıraşı olunur ve sakal bırakılmaz” ifadesi kaldırıldı. Buna göre devlet memurları dini veya siyasi simge taşımayan ve devlet adabına uygun sakallar serbest bırakıldı.
Öte yandan devlet kadrolarında çalışan işçilerin sakal serbestliği ise bağlı oldukları iş sözleşmesiyle belirlenir. Ülkemizdeki pek çok sözleşmede, işçilerin sakal bırakabilmesi, bağlı olduğun amirin inisiyatifine bırakılmıştır.
Memur Bıyık Bırakabilir Mi?
657 sayılı kanuna bağlı Kılık Kıyafet Yönetmeliği’ne göre devlet memurları bıyık bırakabilirler. Burada bazı kriterler ilgili yönetmelikte belirtilmiştir. Buna göre bıyıklar için:
- Üst dudağa değmemeli
- Bıyık boyu yanlardan dudak boyunu geçmemeli
- Dini, siyasi vb. bir simge taşımamalı
hükümleri belirlenmiştir.
Memur Ne Kadar Sakal Bırakabilir?
Devlet memurları düzgün bir sakal bırakmalıdır. 657 sakal yönetmeliği olarak da anılan Kılık Kıyafet Yönetmeliği’nde bir sakal boyu belirtilmemiştir. Bununla birlikte sakalın şekli ve boyuyla ilgili olarak şunlara dikkat edilmelidir:
- Bırakılan sakalın herhangi bir şekilde dini, siyasi vb. anlamları olmamalı
- Devlet memurluğunun adabına uygun olmalı
- Sakalın kesimi düzgün olmalı
Hangi Memurlara Sakal Serbest?
Kamu kurumlarında çalışan memurların tamamı sakal bırakabilir. 657 sayılı kanun kapsamında çıkarılan Kılıf Kıyafet Yönetmeliğine göre memurların sakal bırakması yasaklanmıştı. 2022 yılında yapılan düzenlemeyle bu yasak ifadesi kaldırıldı. Artık tüm memurlar siyasi anlamı olmayan sakal bırakabilirler.
Hizmetli Sakal Serbest Mi?
Hizmetli memurlar sakal bırakabilirler. DMK’ya bağlı olarak yayınlanan Kılık Kıyafet Yönetmeliği bu konuda hizmetlileri de dahil etmiştir. İlgili yönetmeliğin 3-b maddesindeki memur tanımına, yardımcı hizmetliler dahil, ifadesi bulunmaktadır. Buna göre hizmetli kadrosundaki memurların da sakal bırakabilmesi serbest kılınmıştır.
Memur Top Sakal Bırakabilir Mi?
Memurlar top sakal bırakabilirler. 2022 yılında Danıştay kararı ile değiştirilen Kılık Kıyafet Yönetmeliği 5-b maddesinde, memurların sakal bırakamayacağı ibaresi yürürlükten kalkmıştır. Buna göre siyasi bir anlamı bulunmayan sakalların bırakılması da serbest bırakılmıştır. Top sakal da düzgün kesildiği ve memurun adabına uygun tıraş edildiği sürece bırakılabilir.
News
