ANKARA (AA) – Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Şahap Kavcıoğlu, son dönemde yükseliş gösteren Türkiye'nin kredi risk primleriyle (CDS) ilgili, "Birçok ülkenin yaşadığı ekonomik, siyasi, finansal sıkıntılara baktığımızda Türkiye, bunlardan pozitif ayrıştığı halde, hak etmediğimiz bir CDS değerlendirmesi ile karşı karşıya. Bunu kabul etmiyoruz." dedi.
Kavcıoğlu, Merkez Bankası İdare Merkezi'nde düzenlenen yılın üçüncü Enflasyon Raporu Bilgilendirme Toplantısı'nın ardından ekonomistlerin ve basın mensuplarının sorularını yanıtladı.
Bazı bankaların uyguladığı kredi faizlerine ilişkin soru üzerine Kavcıoğlu, Türkiye'de kredilerin yüzde 40-45'nin kamu bankalarınca kullandırıldığını söyledi. Kavcıoğlu, "Bunlardaki faiz ortalaması yüzde 15. Türkiye'de reel sektörün kullandığı kredilerin yüzde 50'ye yakını politika faizi etrafında. Özel sektör bankalarımızda da aldığımız kararlar, görüşmelerimiz, piyasanın otokontrolünün sonucu yakın zamanda faizler oraya gelecektir. Devlet tahvili, hazine bonosu faizleri de şu an eylüldeki faizlerin altında." diye konuştu.
Kavcıoğlu, banka veya ürün bazında faizlerde farklılıkların olabileceğini ancak genel politikalarının kredi faizlerinin politika faizi etrafında şekillenmesi yönünde olduğunu vurguladı.
Alınan kararlar ve uygulanan politikalarla faizlerin istenilen noktaya geleceğini dile getiren Kavcıoğlu, "Serbest piyasa, herkes her şeyi uygulayabilir ama otokontrol ve talep-arz meselesi. Dolayısıyla insanlar düşük faizleri tercih ettiği sürece zaten o noktaya gelecektir. Bizim kararlılığımız kesindir, faizlerin aşağı gitmesinde finans kesiminin hassasiyet duymasını bekliyoruz." ifadelerini kullandı.
– "Yerel parayla ticaret konusunu görüşüyoruz"
Kavcıoğlu, dünyadaki enerji ödemelerinde yaşanan zorluklara ilişkin soruya şu yanıtı verdi:
"Enerji ödemelerinde sıkıntı yaşayan ülkelerin olduğunu görüyoruz ama TCMB bu konuda zorluk çekmemiştir. Rezervlerimiz geçen sene de aynı seviyelerdeydi, bu yıl da aynı seviyelerde ama bu arada sadece 6 aylık enerji maliyeti geçen sene 17,8 milyar dolarken bu sene 50 milyar dolar. Bunu hiç aksatmadan ödemeler dengesi içinde karşılamıştık. Merkez Bankası tüm ödemelerini borçlarını rahatlıkla ödüyor, ödeyecek. Bunu karşılayacak güçte rezervlerimiz var."
Rezervlere giriş kalemlerinin de arttığına işaret eden Kavcıoğlu, "Merkez Bankası olarak enerji dahil tüm ödemeleri gününde yaptık. Rezervlerimiz yeterli düzeydedir, artmaya devam ediyor. Dönem dönem inişli çıkışlı, çeşitli sebepler var ama bunu bir rezerv erimesi değil rezerv yer değiştirmesi şeklinde düşünebilirsiniz. Önümüzdeki süreçte sıkıntı görmüyoruz daha da iyi olacağını düşünüyoruz." değerlendirmesinde bulundu.
Kavcıoğlu, Rus rublesi ile ticarete ilişkin soru üzerine de merkez bankaları olarak yerel para ile ticaret konusundaki görüşmeleri tamamladıklarını, karşılıklı görüşmeleri olumlu anlamda sonuçlandıracaklarını anlattı. Kavcıoğlu, yerel parayla ticaret konusunun sadece Rusya ile değil Türkiye'nin swap anlaşması olduğu diğer ülkelerle görüşüldüğünü söyledi.
– "Dijital parada sona geliyoruz"
Kavcıoğlu, yakın zamanda dijital para ile ilgili güzel haberler vereceklerini belirterek, bu konuda sona yaklaştıklarını bildirdi.
Yurt dışında yerleşik kişiler ile bu kişilerin yurt dışındaki şirketleri için açılan YUVAM hesaplarına ilişkin soru üzerine Kavcıoğlu, "YUVAM hesapları son dönemde daha da çok hareketlendi, iyi bir rakama geldik. Planladığımız rakamlara tam ulaşmasa da ulaşmaya doğru gidiyor. Merkez Bankası rezervlerine farklı kalemlerde girişler sağlamaya başladık, bunlar arttıkça da rezervlerimizdeki artışı siz de göreceksiniz." diye konuştu.
Kavcıoğlu, Türkiye'nin CDS'inin yükselmesine yönelik soru üzerine ise şunları kaydetti:
"CDS'nin yükselmesinin bankalara, finansal sektöre olumsuz yansımaları var ama bunun çok adaletli olduğunu düşünmüyorum. Bu sözlerimden sonra eleştireceklerdir, bana CDS tanımı yapmaya kalkışacaklardır ama Türkiye'de bankacılık sektörü dünyadaki en iyi bankacılık sektörlerinin başında geliyor. Hangi kalemi alırsanız alın dünyadaki birçok ülkenin bölgenin bankalarından iyi durumda. Bu kadar sağlam ve güçlü bir bankacılık sektörünün böyle bir CDS'i hak ettiğini düşünüyorum. İstihdam, ihracatın potansiyeli, makro göstergeler… Dünyada teknik olarak iflaslarının konuşulduğu ülkeler söz konusu. Birçok ülkenin yaşadığı ekonomik, siyasi, finansal sıkıntılara baktığımızda Türkiye, bunlardan pozitif ayrıştığı halde, hak etmediğimiz bir CDS değerlendirmesi ile karşı karşıya. Bunu kabul etmiyoruz. Bununla ilgili tedbir almaya çalışıyoruz, görüşmeler yapıyoruz, Türkiye'yi anlatıyoruz. Ekonomik olduğu kadar siyasi olduğunu da düşünüyorum. Bizim ekonomi politikalarımıza karşı bir duruş da olabilir. Daha da düşürülmesi noktasında tedbirleri sektörle birlikte almaya çalışıyoruz."
– "Ülkemizin şartları içinde karar veriyoruz"
Politika faizinin TCMB için bir para politikası aracı olmaktan çıkıp çıkmadığına ilişkin soruya karşılık Kavcıoğlu, faizi sabit bırakmak ya da düşürmenin para politikası aracı olarak politika faizini kullanmamak olarak değerlendirilmemesi gerektiğini vurguladı.
Kavcıoğlu, faizi para politikası aracı olarak kullanmayı sürdürdüklerini ifade ederek, şöyle devam etti:
"Faizin, artırılması noktasındaki yaklaşım kullanılmadığı sürece, bir politika aracı olmadığını ifade etmek doğru değil. Çoğu ülke faiz artırımı yapıyor. Kim yanlış kim doğru yapıyor? Zaman gösterir. Onların da çok doğru yapmadığı, iki artırımdan sonra resesyonun konuşulduğu bir yerde hem faiz artırıp hem bir sene sonra düşüreceğini açıklamak ne kadar doğru orantılı? Dolayısıyla biz kendi ülkemizin şartları içinde uyguladığımız politikalar çerçevesinde her ay Para Politikası Kurulu olarak bir karar veriyoruz. Biz yatırım, üretim, ihracat ve istihdam üzerine oturmuş ekonomik model ve ihracat ağırlıklı büyümeyi destekleyen bir para politikası yürütüyoruz. Faiz konusunda belki ayrışıyoruz ama Türkiye ekonomisinin olumlu tepkisi konusunda da ayrışıyoruz. İstihdam yaratıyorsanız, ilk çeyrekte yüzde 7'nin üzerinde büyüyorsanız, ki ikinci çeyrek büyümesi yüzde 7'nin üzerinde gelecek, bunları komple değerlendirmek lazım."
TCMB'nin İstanbul'a taşınması programının planlar dahilinde sürdürüldüğünü anlatan Kavcıoğlu, binanın inşasının bitmek üzere olduğunu ve eylül sonu itibarıyla Kurumun önemli bir kısmının taşınacağını sözlerine ekledi.
(Bitti)
News
