Zorunlu hizmet affı, kamu kurumlarına ataması yapılan personelin yapacağı mecburi hizmetten muaf tutulması anlamına gelir. MEB zorunlu hizmet affı en son 6 Mayıs 2010 tarihinden itibaren geçerli olan zorunlu hizmet affının bir daha ne zaman geleceği merak konusu olarak duruyor.
2010’da yapılan düzenlemeyle birlikte 6 Mayıs 2010 tarihinden önce öğretmen olarak ataması yapılan kişileri kapsamıştır. Buna göre bu tarihten önce öğretmen olarak göreve başlayanlardan henüz zorunlu hizmetini tamamlamayanlar, bu hizmetten muaf tutulmuştur.
Belirtilen tarihten sonra ataması yapılan öğretmenler ise emekli olmadan önce zorunlu hizmetlerini tamamlamakla yükümlüdürler. Bu nedenle 2023 zorunlu hizmet affı için umut vaat eden bir yıl olarak görülüyor.
Zorunlu Hizmet Affı Gelecek Mi?
1990 yılından 2010 yılına kadar olan 20 yıllık süreçte farklı tarihlerde 4 kez ilan edilen zorunlu hizmet affı için öğretmenler 23 yıldır yeni bir düzenleme bekliyor. Sosyal medyadan ve çeşitli online platformlardan öğretmenlerin bu konuda yoğun talebi olduğu anlaşılıyor. Özellikle genel seçimlerin yaklaşmasıyla birlikte bu yöndeki beklenti de artmaktadır.
Milli Eğitim Bakanlığı tarafı konuyla ilgili sessizliğini sürdürüyor. Yetkililerden henüz bir açıklama gelmezken mağduriyetini dile getiren öğretmenlerin sayısı her geçen gün artıyor. Son olarak 29 Ocak 2023 tarihinde Eğitim Bir Sen zorunlu hizmet affı için başvurulduğunu açıklamıştı.
Aynı zamanda Maarif Sen de mecburi hizmet muafiyeti talep ettiklerini açıkladı. Konuyla ilgili olarak son olarak 2022 Aralık ayında Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer tarafından yapılan açıklamada gündemlerinde böyle bir konu olmadığı yönünde beyanat verilmişti.
Öğretmenler ise en son “EYT gündemimizde yok” açıklaması yapıldıktan birkaç ay sonra EYT düzenlemesinin getirilmesiyle birlikte, mecburi hizmet affı için beklemeye geçmişti. Seçimlerin yaklaşmasıyla birlikte bu konuda ciddi çalışmaların yapılması ön görülürken, binlerce öğretmen ise düzenleme için gün sayıyor.
Zorunlu Hizmet Bölgeleri Nereler?
Milli Eğitim Bakanlığına bağlı olarak öğretmen unvanıyla çalışan memurlar, Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğine bağlı olarak zorunlu hizmet gerçekleştirirler. Zorunlu hizmetten muaf olmak veya ertelemek gibi durumlar yoksa bu hizmetler gerçekleştirilmeden memurun emekliliğine izin verilmez. İlgili yönetmeliğe göre Türkiye’nin 81 ili 3 temel bölgeye ayrılmıştır. Bakanlığın yayınladığı güncel haritaya göre Kırmızı Renkler 1. Bölge, Mavi Renkler 2. Bölge ve Beyaz Renkler 3. Bölge olarak belirlenmiştir.
Haritanın altında da belirtildiği üzere 1,2 ve 3. Bölgelerdeki zorunlu hizmet süreleri sırasıyla 5, 4 ve 3 yıl olarak belirlenmiştir. Ayrıca bazı illerdeki ilçeler ilden farklı bir bölgeye atfedilmiş ve bunlar görsele gösterilmiştir.
Zorunlu Hizmet Nasıl Ertelenir?
Milli Eğitim Bakanlığı’nın 17 Nisan 2015 tarihli resmi gazetede duyurulan Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği’nin 45. Maddesine göre zorunlu hizmetin ertelenebileceği durumlar şöyle sıralanmıştır:
- Eş durumu nedeniyle zorunlu hizmetini yapamayacak olanlar
- Sağlık sorunları nedeniyle zorunlu hizmetini yapamayacak olanlar
- Eşi aday memur olanlar
- Eşi zorunlu askerlik hizmetini yerine getirenler
- Yer değiştirme başvurusunun yapılacağı son gün kendisinin veya eşinin ücretsiz izinde olması
- Alanında norm kadro veya norm kadro açığı olmaması nedeniyle atanamayanlar
- Yer değiştirme başvurularının son gününü kapsayacak şekilde son 6 ay içerisinde anne, baba, kardeş, eş ve çocuk yakınlarından biri vefat edenler
Tüm bu durumları sağlayan kişilerin zorunlu hizmeti ertelenir. Ertelemeye neden olan durumların ortada kalkması halinde yapılacak olan ilk yer değiştirme döneminde bu kişiler zorunlu hizmetini yapmakla yükümlü hale gelirler.
Örneğin eşi askerde olan bir memurun eşi, bir sonraki atama döneminde askerden gelmiş olursa zorunlu hizmetini yapmakla yükümlü sayılır. Aynı şekilde eşinin zorunlu hizmet bölgelerine tayin olmasına engel olan durumların ortadan kalkması halinde öğretmen, ilk atama döneminde mecburi hizmet için yer değiştirme tercihi yapmak zorundadır.
News
